Samstag, 26. März 2011

Cikel poetik nga Qerim Raqi




SONET SHEKSPIRIAN I FUNDSHEKULLIT


Gjaku do t´na mallkojë na përfshiu zezona
qielli do t´ mërrolet nxihet në t`ziun mot
varret do t `qohen peshë thirravajeve tona
si fantazmë Hamleti o Zot
në konak të huaj do t´i bëjmë jetëvdekjet
gjuha do na lidhet nyje malli të na mbytë
tej Urës së Qabesë ashti do na mbetet
derisa vetveten ta hamë të na mbesë në fyt
i akullt këtu dielli buka shumë e kripur
ankthi s´na lë të qetë shpirti na kjason
kur emri t´ na tretet qenia t´na ketë ikur
ndërgjegje e vrarë dilemën tonë shalon:
në atdhe të vriteshim në betejë nga një plumb
a këtu të vdesim nga malli të bëhemi shkrumb?




PRAP KOLLI I KEQ

në qiellin e hirtë, në pejsazhin gri
qentë pas shpinës kafshojnë emrin tonë
në lëkurën e ethëshme, në t´thyerën bri
prap një koll i keq me vjeshtën e vonë
gjaku pëlcet në revoltë zë e ngrihet
se një natë një shekull kishte fjetur
nga ashti pikon loti rrënja mpihet
në herbarium lulëkuqja e etur
një fetus me mjekërr pjellë në fund të verës
don të përbijë globin si një kokërr rrush
e korbi i zi flatron mbi prag të derës
gacë e m`buluar n`mes hirit me prush
dicka po na e zë frymën në rrënjë në farë
t`ía vëmë njëherë durimit litarin në fyt
t´mos na pëlcasë emri si kripa në zjarr
që vetvetës mos t`ia nxjerrim sytë.

(janar, 1992)




SIMFONIA E GJAKUT

kur valle e vdekjes
përfshin atdheun Prekazin
jasharajt
me breshëri plumbash
shkruajnë
alfabetin e qëndresës
vdekja bëhet lirikë gjaku
në cifteli këputen telat e durimit
njëri tel akordohet në dhembje
tjetri në krenari
gjaku ngrihet në këmbë
kacakqe jasharqe krisin krismat
isove partiturave atdheut
epika ikën nga librat fjalët
”shumë po ndrin ky diell e pak po nxen”
këndon Hamza
yjet zbresin poshtë
në kullën e jasharajve
këmbëkryq ulet epika vetë Shabani
legjenda nxjerr flakë nga goja
dhe hynë drejt në histori
dhjetë dymbëdhjetë njëzetedy yje bien
shkrumb sofrës së atdheut
pëllumbat e gjakut
në mur epika
merr sharkinë e Hamzës
gjysmëdjegur këputen telat e dhembjes
njëri tel i akorduar në krenari
tjetri në dhembje këputur
Ademi për një oktavë më lart
shtrëngon telat e qëndresës akordit të gjakut
në flakë kënga në flakë vdekja
ndërgjegjës sonë i japin shkollë
shkruajnë me plumba në flakë
alfabetin e qëndresës
dhe këndojnë
jasharajt
kur vdesin në këmbë
vdesin bukur
lindin kur vdesin
duke kënduar
simfoninë e gjakut




FËMIJËT E FLAKËS

S´dinë asgjë për Prometheun
e janë gjysmëPromethe
vrapojnë portave të qytetit tim të djegur
kryeneq varfënjak luajnë lojën e zjarrit
(kohë zjarri është tani)
ja si u bëka jeta në flakë
lindja si u bëka në flakë vdekja
koha ua vjedh qeshjen
dhe s´dinë gjë për Prometheun
krejt jeta në flakë në flakë vdekja
para pragut të shtëpisë ngrin buzëqeshja
fëmijët ikin prej kohës sfidojnë të mëdhenjtë
struken thellë në prehrin e historisë
natës së shekullit sogje i bëjnë




VITET PA TY

vitet, padiktueshëm
hanë vetveten, hyjnë
në vrimën e zezë
universi im tkurret
në një pikë
vetmia
thika të dhembjes
më hyjnë në asht
kthetrat e mungesës sate
gati sa nuk vdes
nga malli
pëlcas




GJEOGRAFIA E MUNGESËS

po e fshin vetveten nga harta, e dashur
lumin po ndal, burimit
ia mbyll derdhjen
po e gërryen dheun nën këmbë
rrëshqitja jonë shtratin si po e shtron
dalëngadalë fundos Kepin
e Shpresës së Mirë
po e fshin
nga harta ime, vetveten
e dashur po më del nga kufinjtë
përtej mallit po më rrëshqet
gropëzave të zhgënjimit
po merr thua,
gjak po më merr në krua
e dashur
po fshin vetvetën
nga harta gjeografinë tonë




NË SYTË E TU

në sytë e tu
kam lexuar më shumë
se në tërë letërsinë botërore
në shpirtin tënd
luftrat e të gjitha luftërave
i kam ndjerë
në heshtjen tënde
të gjitha heshtjet e botës
kanë rënë si perandorët
në fjalën tënde
të gjitha shpresat…




ALFABETI I SHPIRTIT

po t´i lë të gjitha, e dashur
ja ku i ke
të gjitha
fletët, librin, lapsin,
ditët
gjithcka
që shkruhet dhe më shkruan
merri e lexo në mua
ja gjuha ime,
shkronjat e lodhura
shpirtit tim lexo
hieroglifet, alfabetin tim
më lexo e dashur
merr sytë e së vërtetës
vendosi në zemër lexo hapur
nga e majta në të djathtë
nga e djathëta në të majtë
v
e
r
t
i
k
a
l
i
sh
t
më bëjë fjalë-kryq
më shumëzo në katror fjalën
e shpirtin, gjeometrinë time
jam faqe libri, kapitull i vjedhur
fytyrës sate, syve të tu
ja ku më ke, të tërin
shtypur në shenja, pergamenë
nëse di të lexosh shpirtin tim
dhe më gjyko pastaj pa fjalë
lexo në daq digje gjuhën time
alfabetin tim kapitull i grisur
i prozës sime absurde
dhe më gjyko…




DITA E GJYKIMIT

po ekspandon
a po tkurret
universi?
kohëhapësira
në vezën e vet kozmike
shkojmë para a prapa
në tkurrje a expansion?
me hapa gaforresh
në guacën tonë
a me shpejtësi drite
në shpërbërje?
do takohemi të gjithë
në një pikë vlimi
në vrimën e zezë
Ditën e Gjykimit
Po ekspandon
a po tkurret
Universi im?




PUTHJA E JUDËS

merreni
ja ku e keni
prejani kryet mashtrimit
këputjani kryet Pilatëve e Mojsiut
prejani
me sharrë dhëmbët kafshimit
tradhëtisë ngulni thikat
kopilave të mohimit
jepni helm
hudhjani qenëve
kockat e tradhëtisë
kuajve të harlisur të Judës
prejani trojat
shurdhoni trokun
kobit e Korbit
të Alan Poe-së
qiellit të përflakur tokës së djegur
hidhni farën jepni gji e gjak
pëllumbave pelikanë
a Feniks bëhuni
të gjakut




LOJË TEATRALE

Si një top i shqelmuar,
u rrokullis jeta ime
dhe hyri në jetën e saj.
Ajo e pranoi pa hezitim
dhe tërë qenien time
e shndërroi në lojë,
tash e dhjetë vjet lojë- lojë
dhe plojë;
herë bëhesha Orfeo,
herë Romeo
në lojën e çuditshme
të Euridikës sime,
lojë kukullash
e përrallash magjepsëse
në Teatrin Absurd
të Dashurisë,
derisa ra perdja.

(Varberg, 27 mars 2000)




KUR BËJMË DASHURI

Toka nuk sillet,
rrotullohemi ne.
Bota
Rrudhet, mblidhet në çast
kohëhapësira
(në vdekjen e vogël
sytë tanë
Diell);
fluturojmë
si Ikari afër diellit
dhe s´digjemi.
Në ballin tim shkruhet
kujtesë e ofshamës sate,
gjuha jote vizaton
harta të pista gojës sime,
Gjeografia e shpirtit zgjerohet
në nivel qelizash,
kënaqësia kënaqet,
kur bëjmë dashuri.





NË SYTË E TU

Në sytë e tu
kam lexuar më shumë
se në tërë letërsinë botërore,
Në shpirtin tënd
luftërat e të gjitha luftërave
i kam ndjerë
në heshtjen tënde,
të gjitha heshtjet e botës
kanë rënë, si perandorët
në fjalën tënde.
të gjitha shpresat…





GJEOGRAFIA E MUNGESËS

Po e fshin vetveten nga harta, e dashur,
lumin po ndal, burimit
ia mbyll derdhjen,
po e gërryen dheun nën këmbë,
rrëshqitja jonë shtratin si po e shtron,
dalëngadalë fundos Kepin
e Shpresës së Mirë,
po e fshin
nga harta ime, vetveten...
E dashur, po më del nga kufijtë,
përtej mallit po më rrëshqet,
gropëzave të zhgënjimit
po merr thua,
gjak po më merr në krua.
E dashur,
po fshin vetveten
nga harta gjeografinë tonë.





KUR THYHEN ZEMRAT

Nuk bëhet asfar zhurme,
nuk kërcet dyshemeja;
kur thyhen zemrat, asgjë nuk kërcet,
thyerja kryhet në heshtje varri,
nuk të qorton kush,
as kërkohet shpagim;
kur thyhen zemrat,
askush nuk mbledh pjesët e thyera,
s´flitet për asimetri copëzash,
krisma bëhet nga brenda.
në qeliza pëlcet diçka ndër vena.
gjaku ngrihet në cast, akullohet,
thyerje e çuditshme
thyerja nga largësia.




NDEZJA E VARGUT

Jam unë
apo fryma jote
që më dehën
frymëzimin?
Merr trajtë vargut im,
nuk po shkruaj unë,
vetëm ndjenjën paksa po e shtrydh,
po e ndez.
Ti
në vargun tim
rritesh,
nuk kanë vend fjalët
tërë hapësirën ke zënë,
vargu merr zjarr.
digjet vargu im,
aromë jotja puthja shkruan.
fjala nuk më bindet,
Ti më djeg
Vargun,
Shkronjat…
Do të më djegësh të tërin?
Jam unë a ti
që më shkruan
vargun tim?




EURIDIKA

Sonte qielli im është Orfe…
Në dhembjen time thika, malli a zjarri?
Euridikë- kërkim i amshueshëm, lira ime e
këputur
dymijëvjet pritje, njëzet vjet durim Penelope,
fragmente ditësh kujtimesh…
Zëri im ka diç orfeike sonte…
Ç´rëndësi ka frymëmarrja pa ty?
Jam bërë zë i shterur, fytyrë jotja
para portës, ku ndahet mbretëri e jetës dhe
vdekjes,
ta humbas kushtin, me zotat të përballem;
të mësoj alfabetin e durimit,
sot këtu do të kisha prania ime, unë ti
s´do ekzistonte joekzistenca,
kryqëzim në hapësirën e vdekjes
sonte,
qielli im - Orfe...





ZOGJTË E QYQES

Mbetët
të mbeturit e botës,
qyqe,
pa çerdhe, mbetët
zogj të qyqes, të plagosur
pa flatrim,
do të bini klluq,
deri në kthimin tuaj,
pikë e pesë nëpër botë
mbetët,
zogj të qyqes...




KTHEHUNI PËLLUMBAT E MI

Nisuni pëllumbat e mi, kthehuni
në kafazin tuaj të përjetshëm,
nisuni me dritën e diellit,
me këngën e gjelit tim, nisuni,
përgjakni flatrat në flatrim.
Sa vite u bënë
dhe unë i shurdhër po vdes
nga krrokamë e çmendur korbash të zinj...
Sa vite e kënga e pëllumbave të mi askund...
Kush u ndolli, kush u mikloi, kush
ua trazoi folenë?
Nisuni, or të bekuar, nisuni
me flatrimin e qetë të mallit,
përgjakini flatrat me këto Laraska të Verdha,
që i bien vërdallë qiellit tim të trazuar,
ejani, të bardhë, kthehuni
rrugës së gjakut tim...

Nuk dija ç´tu jap për mëngjes
dhe u dhashë pika të gjakut tim,
për drekë s´kisha tjetër veçse gjak.
Me gjakun tim ju ushqeva pambarimisht
dhe qeshja si fëmijë
tek i shihja korbat në ikje.
Me erërat e veriut më ikët
u zhvendosët nga trungu shekullor
një togë barbarësh ndiqnin, digjnin
dhe ju ikët ndajnatës së heshtur,
pikë e pesë shtigjeve të huaja
në mjegullnaja kah Akullnaja
Eldoradon askund s´e patë,
fluturuat mbi qiej të verdhë
qiej të ftohtë,
qiej të
panjohur,
...
I zi qe flatrimi juaj
rrathëve të qiellferrit dantesk.
Atë ndajnatë diçka krisi brenda gjakut
e lehjet e qenve tërë natën s´pushuan,
tani po zverdhohet qielli, pëllumbat e mi,
e dielli rrudhet i padukshëm në mjegullnajë,
ca re të zeza po më rëndojnë kafkën,
nën hijen e blirëve heshtja
hedh vallen me korbat gjykatës,
as këngë, as zog, as fjalë
togje-togje rrugëtimi juaj i pafund;
nga krrokamë korbash u shurdhua Zoti.
Kthehuni rrugës së gjakut,
përgjakni flatrat në gjakim të Diellit,
kthehuni, o pëllumbat e mi,
gjurmët e gjakut gjeni
kreshtave të historisë,
(gurët që ju goditën aty janë skuqur)
kthehuni rrugës së gjakut,
përmbi Bjeshkët e Nemuna fluturoni
(foleja tragjike e dashurisë dymijëvjeçare)
Kthehuni, o pëllumbat e mi,
pëllumbat e mi të mirë,
pëllumbat e mi të bardhë,
se ky qiell po vdes prej pikëllimit,
kthehuni ngjyrës suaj,
o pëllumbat e mi,
të gjakut tim.




KUR UDHËTOJ PËRMES
ZEMRËS

Digjem,
kur lundroj i heshtur
nëpër detin e shpirtit tim
anije e Katonit,
pika malli valë vetmie
më gllabërojnë,
dallgët deti gjak
pikoj,
më orfeizohet malli,
kallet,
kur
udhëton
në mua
malli përmes zemrës
në heshtje,
kur udhëtoj,
nëpër shpirtin tim,
përmes zemrës,…
nga malli
i papërmbajtur
digjem.




SONET SHEKSPIRIAN I
FUNDSHEKULLIT

Gjaku do të na mallkojë, na përfshiu zezona,
qielli do të mërrolet, nxihet në të ziun mot,
varret do të çohen peshë thirravajeve tona,
si fantazmë Hamleti, o Zot!
Në konak të huaj do t´i bëjmë jetëvdekjet,
gjuha do të na lidhet nyje malli, të na mbytë,
tej “Urës së Qabesë” ashti do të na mbetet,
derisa vetveten ta hamë, të na mbesë në fyt,
i akullt këtu dielli, buka shumë e kripur,
ankthi s´na lë të qetë, shpirti na kjason,
kur emri të na tretet qenia, të na ketë ikur,
ndërgjegje e vrarë dilemën tonë shalon.
Në atdhe të vriteshim në betejë nga një
plumb,
a këtu të vdesim nga malli të bëhemi
shkrumb?

(Vänersborg, tetor 1992)




RILEXIM NË ANTIKË

Mos lexo Homerin, motër,
ti di vetëm të presësh, të presësh verbërishtm
shfleton kohën e humbur, verbohesh
hyn në botën qorre,
lexon verbërisht Homerin beson,
di gjithçka përmendësh, motër,
për Itakën, mëritë e Perëndive i sheh, i ndjen,
hapëron në rrugën e gjatë
tmerrësisht të mundimshme
dhe ti Homerin e verbon prapë,
Ti di vetëm të presësh verbërisht të presësh
kthimin njëzetvjetë, njëqindvjet, medet,
dhe asgjë nuk ndodh me mua asgjë.

Ti mund ta hash krejt pritjen tënde,
për njëzet vjet të bjerë borë në Itakë,
dhe unë dhjetë shpirtra t´i ndërroj, motër,
njëqind,
e rrugën ta humbas përsëri;
gjysmëOdise përherë në udhëtim, o Zot.
Motër, mos lexo Homerin…




VALLËZO, MBI VARIN TIM

Kur stuhia të kalojë, rrëmeti
uragani i çmendur
ti këngën mos e ndal, biri im,
vallëzo mbi varrin tim,
kur ikjet të kthehen nëpër shtëpitë e
djegura,
në pluhurin e librave të shkrumbuar,
në copëzat e eshtrave tanë të mbetur të
djegur,
shkruaje fjalën “Kosovë, biri im,...
vallëzo mbi varrin tim,
kur copëzat t´i bësh bashkë, eshtrat tanë,
s´ka rëndësi në janë të tërë, syri i nxjerrë
a kafka e shkëputur, nofulla e dalë jashtë a
fytyra e shprishur,
s´ka rëndësi a e gjen një kokë në Raçak
a zemrën në Bajgorë,
një këmbë në Likoshan a duart në Llaushë,
mblidhi me kujdes,
bëji bashkë si idealin, si atdheun,
biri im, vallëzo mbi varrin tim
kafkën time mund ta gjesh kudo
afër një bombe, tutje një cepi,
ti ruaju, kujdes!
Në puse mund të më gjesh,
në pluhurin e arës së shkrumbuar
ti gjurmo, o i gjallë, kudo gjurmo,
gjurmët e barbarisë të pashlyera
në faqen e zezë të historisë...
Vallëzo mbi varrin tim!





TË RËNËT

Asnjë pikë loti, asnjë
fjalë dhembjeje,
asnjë gjamë burri, vajtim
gruaje, britmë fëmije,
mos u vishni në zi,
asnjë kurorë, lule
mbi barkun e tokës, trupat
tanë të njomë
ne vetëm sa hymë
në thellësinë e kësaj toke,
mbi supe për ta mbajtur
mosrënien tuaj.




RRUGËT E MIA

I kam mbledhur të gjitha rrugët e mia
në ndarjen time rreth vetes,
si në sofër jemi ulur,
unë dhe rrugët e mia...,
ju flas, i pyes, më pyesin
për Rrugën time të madhe:
“Kah do të më çojnë kah?
“(në parantezë
i kam vënë
rrugët e jetës sime).
Këmbëkryqas jemi ulur
unë e rrugët e mia,
bukë t’i japim kuvendojmë
e qajmë e qeshim bashkë
si fëmijë,
rreth sofrës së fatit

pikëllimit a shpresës…,
i kam mbledhur rrugët e mia,
si pëllumbat në njërën dorë,
i pyes, më pyesin
për rrugën time të panisur
për krye-rrugën.

(Varberg shkurt, 2006)




SHENIME PER AUTORIN

Qerim Raqi është lindur më 22.mars 1965 në fshatin Dardhishtë të Kastriotit (ish Obiliq). Ka studjuar në Degën e Letërsisë dhe Gjuhës Shqipe në Fakultetin filologjik në Prishtinë. Në halmstad të Suedisë ka studjuar programin studimor Kultura dhe Komunikimi , me orientim të ngushtë Letërsi komparative. Ka botuar librin me poezi ”Gjak në mallin tim”, ”Era ” Prishtinë, 2010. jeton përkohësisht në Varberg të Suedisë. Punon mësimdhënës.



Përgatiti: Haxhi Muhaxheri

Keine Kommentare:

Kommentar veröffentlichen