Sonntag, 27. März 2011

Poezi nga Dhimiter Kokaveshi




PËRKËDHELJE BUKURIE

Me bukurinë udhëtojmë
...Mbushur mendime.
Ç’do përkëdhelje, zgjon ëndërime?!...

Prehri i ngrohtë, i çdo Itake,
Nuk i përket zhgënjimit, dhimbjes
Mallit dhe joshjes momentale
Kur tradhton!
Brënda braktisjes të ndërgjegjes tënde Itakë
Dhe jashtë parametrave tona, ti,... prapë...
I përpunon.

Shkëmbi!...
Nuk trëmbet marrëzisë
Së dallgës,
Thërmohet!
Jetën qeton kur këmbët i lëpin
Dhe i ledhaton.

Psikoanalizë e brezave,...
Filozofisë,
Një skalion
S’mund të mbetet mburojë
Thyhet,...
Vazhdimësisë së marrëzisë.

Tërrësia jonë, përplaset Itakë dhe ngrihet
Mbi çdo moment magjie, gjithësie.
Transformimi dhe tretja, shkëmbim lënde
Apo kundërvënie i shpirtit në kërkim?!...

Këtë, nuk ja besoj sofizmave
Që mundojnë qendrojnë,...
Përjetësisë mbi parkun tëndë
Dhe të lavdisë o amësi e thellësisë.
Brënda vizioneve tona,... zgjon,...
Hapësirat, e përsosmerisë!



TROKITJE

Të elektrizuara pikat prej afrimitetit, dehen!
Ashtu, dehshëm trokasin
Hapësirës, duke marrë përmasat si një aktor
I madhështisë dhe i trishtimit,... lartësisë.

Masa e tyre, çan hapësirën duke ndruar vëllimet
Sferike, kuboike, piramidale po mbi të gjitha!...
Shpërthimet e vetëtimave ngjajnë,... një fushe
Të minuar duke i ngjeshur ato, në dënesa!

Kaosit atmosferik s’përmbajnë vetveten
Dhe rrokullisen, duke kërkuar secila
Një startim të pa ndërgjegjësuar mbritjeje.

Kur trupi i tyre shëmbet, ndjejnë,
Zgjohen, si qenie e gjallë levizin
Labirinteve e dejeve tokësore.

Qarkullimi, ushqen, tret dhe rrit çdo qelizë, mbulon
Dhe përqafon gjerësinë arteriale tokësore, risjell
Freski, ripertëritje dhe çorientim mllëfit të qetësisë,
Madhështisë dehëse të gjithësisë.
Kur i përkasin përallores, ambasadores së aritjeve
Që verbojnë botën duhet t’i trëmbet,... shpirti ynë.
Përsosmerisë ikonike dhe trishtuese të reve, shtohet
Demagogjia e shprehjes, meditimi dhe trishtimi ynë;
Kjo, fantazi vizionare dhe krijuese, udhëtimit.

E përkëdhelura e gjithësisë, dehej madhështisë
Së pasqyrës qiellore, bukurive krenare të saj
Dhe ngrinte sa më lartë gjijtë e saj femëror
Drejt pushtimit dhe çthurjes së kaltërsive
Nëpërmjet grahmave shpirtërore, për sundim!

Llavën hidhnin sa më lartë dhe qielli... i milte
Duke lënë prapë të pa shuar epshin e tyre
Pretndues, posedues dhe predikues të tyre
Triumfator!

Çmenduria zhvilluese e përmasave gjenetike
Tokësore ndjenin madhështinë e përmbajtjes
Hapësirës ku lëviznin me krenari të pa shoqe
Dhe të vetme, përballë gjithësisë.

Mbi këto krenari, pikat humbën durimin dhe haremin
E tyre dueleve dhe dusheve qiellore.
Gëzimi, rënkesat dhe mjerimi, haruan pronësinë,
Kurorë bënë vajtimin!

Ditë mjerane udhëtonin brënda dhe përtej zilisë
Si dhimbje e mbytur, kujdesit të shuar
Dhe kalimtar egoizmit që i stis.

Përtej zhvillimeve prapë do t’ju marrë malli,
Ju shikoj, i tharë loti i qiejve ku mbritët rrezet,
Shumë,... s’ju admirojnë!
A mund të mbetet prapë zilia e lartësisë
Projeksion?!...

Brënda mundimeve pikat
U mblodhën përseri dhe rënies,...
U hazdisën!

Qielli krenohej kur milte dhe ledhatonte gjinjtë
Tokësor si pjesë e qenësishme e tërësisë së tij.
Toka, gëzonte dhe lakmonte shtrydhjen përqafuese
Lotit të tij, levizjeve të pa kontrolluara dhe kaotike
Sterilitetit që përmbanin.

Ëngjëjt! Përgjonin, përgjonin veprimtarinë e tyre
Dhe s’i frenonin mbylljes së katakombeve
Thëllësive tokësore në larjen,... e mëkateve!

Jashtë ndërgjegjësimit pikat, bëhën shkatëruese,
Tronditëse dhe ledhatare përpëlitjeve hapësinore
Plot rrënkim dhe gëzim! Imazhet e tyre të përkryera
I rrënuan trokitjeve medituese gjithmonë jetës
Në përgjim.

Pikat dhe shiu, si zëra bishash iritimeve provokojnë
Mendimet, mundimet dhe kaltërsinë shpirtërore.
Ato, ngjasojnë jetës, mbi gëzimet kondensohen
Dilemave rikrijimit të ciklit,... vazhdimësisë.




PËRSHENDETJE E TEJ SKAJËSHME

Planeti i shndritshëm i sistemit tonë, zbret të josh
Jetën, të vendos balanca dhe fat planeteve lëshuar
Ledhatimit mbi rrezet e tij si dhe krehjes dhe alarmimit
Vendosur qeverisë qiellore mbi skema mashtruese,
Rënkime dhe çthurje devijimit mbi parimin,... ngrohtësi!

Rrezatimi i planetit të ngrohtë shtrinte krenarinë
Ritmike fuqisë rrezatuese dhe goditëse mardhënieve
Që ndryshonin në terësi sistemin e veprimit planetar
Si dhe kullimin rrezatues, të masës njerëzore, në veçanti.

Rumbullaksia e përkryer ciklike dhe monotone e tij
U paraqit në formën e buzëve vizatimeve kjo, si shenjë
Mirënjohjeje dhe ngrohtësie përzgjedhjes, çorientuese.

Ne, rritemi brënda ngrohtësisë dhe flakët tona
Përpijnë,... jetën, zhvillimit pa gërshetim.
Aplikim çoroditës dhe sfidues dijet njerëzore padrejtësisë
Falëse mes energjive të tij dhe planetit të zjarrtë
Dhe të të ngrohtë që vëzhgon dhe mashtron fshehjes
Eklipsore, për një rikthim të madhë të madhështisë!

Asnjëherë nuk e parafytyrova perëndinë
Mbi frenimin dhe perëndimin e gjithësisë
Ndaj mbretërive që s’i përkasin më,... magjisë!

Sa i dashur ky Diell veçse,... sundimtar,...
Mbi të gjithë!
Mos vallë dezertimit prej rrezeve të tij njerëzit
Harojnë të përcjellin ngrohtësinë?!...

E dyshimtë krenaria njerëzore mes britmave joshëse,
Lavdisë.
Rrezatimet kozmografike bagazh stok nuk bien
Ligjeve që ndryshojnë dhe ndryshojmë iritimeve
Mendore, qetësisë.
Ato, mundojnë, sundojnë, përkulen transformimit...
Përjetësisë.

A mundet rrezatimin diellit,... t’ia gjykojmë?!... ...
Iritimeve të tij ai, pranon vetëm ngjitje përsosmërie
Kur i afrojmë përkujdesjes, gjirit që na rrit dhe e vjelim
Veçse,... na mjel energjitë, që i sfidojmë!




MODESTI

Si mund të pikëtoj nxitim,
Zili, në dëmin tuaj
Si t’ju sulmoj?!...
Mposht utopinë mes yjesh
Prandaj jetoj.



DILEME

Mbetëm martirët, e jetës së mjeruar!
Në këtë mënyrë u nisën brezat
Dhe kurrë mbarojnë?...

Mes dritës, dritën s’pamë
Dëshirën e guximshme s’rebeluam!
Qamë mjerimin,
Virtyt i praptë i njerëzimit.

Prej tij lindin gjykatës ndoshta,...
Ndoshta, të hapësirës njerëzore.
Në madhështinë e tyre gjithmonë dehen
Presim, presin.... «triumfatoren!»

S’njohëm përplasjen, revoltën paqesore;
Mbetëm pllagonë me fytyrë njerëzore
Të pasurit e shpirtit,... jo inisiator.




TRYSNI

Dikur, diku!...
Më the të fshihesha
Dhe ndjeva ndarje
Dhe trysni!

Sa largë
Ndjemë njeri tjetrin
Aq afër, s’ndjemë...
Ngrohtësinë.

Thërmija kristalore
Afërsia...
Humbi, vetin e bashkëveprimit!
Zbërthime dhe zhvillime
Gjithmonë jetës,
Në kërkim.




ARKIVIM


Trupi ynë,... dërmuar!
Si kamikazët larg frikës dhe jetës.
Të kolliturat tona!...
Të shkurtra, si jeta gjerdanit hipokrit.
Egzistenca jonë!...
Parajsa më e keqe, çmendim thellësie
Ku arkivon në ngrirje,...
Çdo mendim.

1997




KRENARI

Kur më mungon,...
Ndjej dhimbje, mall!
Kur jemi pranë
Ndjejmë,....
Krenarinë e njeri tjetrit.



NDASI

Lule artificiale të dhuronin
Mes tyre!...
Egzistonte një ndasi.

Sundueset e bukurive vola
Dhe le t’ përkiste vyshkja
Iritimit, ndjenjës,... së mërzis!

Mes luleve buqet
Buzët,... i afrova.
Jetën, mes tyre e shtjellova.

Nektar,
Pije perëndish kërkova
Botës,
Që jetove dhe jetova,...
Përsosmeri!



VAZHDIMËSI

I vrazhdë im atë
Në karakter.
Rrudhat në ball!...
Si një kanion,..
I thellë.

I çmuar është
Sa s’ka ku më.

A matet deti
Me një breg
Ku vala,... mund,...
Të nanuriset?!.....




RUTINË JETE

Ujëvarë e shkurtër, vitet!...
Kërusur dhe thyer rrugëve ku rritemi,
Mbetemi, shuhemi dhe shkundemi
Si udhëkryq pa semafor.
Një trup i ngurtë, i ngushtë,...i shtrydhur
Si një shtëpi
Ngjyrave pa përshtatje akromatopsis.

Hije!... gri.
Hije e gurrtë përplaset, thyen gurrin
Dhe Ne,arkitekturave që zbërthejnë
Mendimin tonë dhe pse s’ qendrojmë
Dhe qendrojnë... përjetësisë.

Përjetësi...
Ndertimore mbi një çati program pranimi
Ngrohtësie,... drite, njohjeve
Ku depërton dritareve shkulur që digjen
Njerrëzit dhe portat pritjeve të stërgjatura
Ngjeshur
Si shpatulla shtyllave, mbështetur shtrengatave
Stinore lëshuar si pika loti strehëzave
Të njeri tjetrit pa kursim?!... ...

Shikim i nxirë!...
Filxhan shkulur, ashtu
Si flokë shkatrimit dhe shkarkimit
Zgjimit...
Të një urie të vështirë
Brishtësisë. ... ...



ZË MISTIK

Të ledhatoj flokët
Sa është kufiri i largëpamësisë
Prej mediokritetit.

Brënda kësaj shkujdesjeje
Dashuria ndaj teje
Vetë jetës,
Gjithmonë triumfon?!...

O zë mistik!...
Shpesh brënda vetes vetëm...
Mos kumbo!




MOS PRITJA

Fantazisë tonë lekunden yjet
...Duke kërcyer,
Vallen e magjistares,...
Së magjepsur!
Zbathur a veshur mendimi ynë
Hedhur si jele...
Kreshtës së shekujve
Që zgjohen
Lindjes së bekuar mbretërisë
Që asnjëherë nuk pret askënd
Mbi shpinë,...
Si ledhatim.



Përgatiti:  Haxhi Muhaxheri

Poezi nga Fran Tanushi



...Portreti yt

Gushë bardhë
borë e bjeshkëve të larta
rrezet e diellit kur e vezullojnë

Buzëvalë
që shkrijnë akullin
në një zemër ende të pangrohur

Ti – gjoks ngritura
mat’ horizontet
e ardhmërisë plot jetë

Flokëverdhat i mban kurorë
shtatit të hedhur
si motër e shtojzovalleve

Me sy të kaltër
dhe shikim dashuror
më sjell kthjelltësi qiellore

Më je herë engjëll
herë zanë
që ndihem kaq djalë
pranë kur më je







Dardania

Emër i vjetër
shekujve të tërbuar
çmendurisht

Nën gurë muranash
fshehtësinë e historisë
tënde e ruan

Me gishtat e gjymtyrëve
sakat
vitet për në rilindje numëron

Dardania
dardhania
kopshti i Edenit tim

(Poezia ime e parë Dardani - Prishtinë ..82)








Ky jam unë

...dhe kur hesht
në mendje bluaj

shumë lexoj
nga pak shkruaj

kur unë flas
mund të bërtas

dhe pse këndoj
ndonjëherë vajtoj

nuk urrej
veç dashuroj

gjithmonë puth’
por dhe kafshoj

një ,,xhind’’ qe e do jetën
egërsirë për të padrejtën

ngjaj në engjëll më trup njeriu.








Pse Kosovë

I ke rrudhë vetullat
edhe gazi
në buzë është ngjizë
A mos ndoshta
ke humb luftën
apo shtati
prapë të është lidhur

Ndoshta plaga
rënkon prapë
dhe me ofsha
klith nga mundi
mos gërshërët
djalli i mpreh
shtatit tënd
nga kalon lumi

Zot e djall
nyjën ta lidhin
se kem shpatën
e Lekës për derë
mbi ty s’do të lëmë gërshërë
pa e ndezur dhe një herë.







Unë dhe ata

kur kam lindur
me kanë thënë

nën ,,akordimin’’ e vajit tim
të tjerët qeshnin

unë hesht
kur të tjerët qajnë

duke u ngërthyer
në brendinë e botës sime

pra unë si për ,,inat’’
nuk qesh as nuk qaj

se me ta ... këndoj







Të pandarit e ndarë
unë isha aty
ku plaga kurimin kërkonte

në motet e valëzuara
pa shpresë e trazim

sot kur të qetësuar jeni
ma ,,lejoni’’ dhe mua qetësinë

po nuk duhem tjetër
mos brengoseni ...

me hidheni tej purgatorit
ku drita e terri rrugët ndajnë

për ne ...
të pandarit e ndarë







Zogj të qyqes

Zogj të qyqes
qyqen e braktisen
sapo këngën e saj
e mësuan

Gu gu gu
Gu gu gu
Për ty
Qyqe

Zogj të qyqes
botën në sy e morën
ku të ikën qyqet
qyqe moj për Ty







Ty që nuk të kam taktuar kurrë
Nëse me takon
ndonjëherë
ke për t’u ,,penduar”
po më dashuron


ke për të vuajtur
një jetë të tërë
për mua
apo me mua

,,ruaju ’’ nga unë
djalli dhe engjëlli
i mbështjellë
në lëkurën e trupit
të njeriut








Aty ku jemi pagëzuar

Aty
ku tokë e qiell
shpirtërisht puthiten
Engjëj dhe njerëz
mëshirshëm i luten krijuesit

Aty
ku kemi lindur
Unë dhe Ti
ëndrrat më të bukura
ku i ëndërrojmë...

Aty
ku për atë vend
zemra rrah
pa përtesë dhe plot
dashuri...

Aty
është..tempulli
shtëpi e zotit
kjo Lule ...
në Dukagjin...


Poezite jan marre nga libri ne botim “Jeta e cenzurueme” dhe ishin te organizuara ndryshe grafikisht.


SHËNIME PËR AUTORIN


Fran Tanushi, lindi në Dukagjin - GJAKOVE në vitin 1963. Shkollimin fillestar dhe atë të mesem i përfundoj në vendlindje - Gjakovë.
Në Prishtinë studioj Filozofinë dhe Soiologjinë,ku edhe reflektoj në levizjet e kohës, si dhe në botën letrare dhe artistike të atyre viteve. Për shkaqe subjektive u tërhoq nga atdheu,dhe nga viti 1989 u vendos në Bavari (Gjermani) .
Shkruan poezi dhe prozë zhurnalistike; mirret me pikturë dhe shkrime dramatike. Njëherit editon dhe drejton Revistën Libertas.
Jeton dhe vepron në Augsburg të Gjermanisë ,në lidhje të pa shkeputura me vendlindjen.


Përgatiti: Haxhi Muhaxheri

POEZI NGA VAXHID XHELILI



MË MUNGON

 
Më mungon shëtitja e gjetheve nëpër qiellin e lagur
Dhe hapat e menduar rreth Moravës
Pritja me gurë kristali në stacionin e ndarjes
Dhe shikimi i heshtur përtej meje
I vetmuar vrapoj rrugëve të mallit
E ti më mungon.




PREKJE


Shkojmë dorë për dore
Në zhveshtore gruroresh
E vallëzojmë tangon e etjes
Për spektatorët e qiellit të dehur
Në vitrina çastesh
I radhisim dëshirat si libra të hapur
Prekëm kallshëm
Të djeg me flake




BISEDË E LIRË

Etlevë
Sapo të kthehemi nga atje ku nuk ishim
Do të shkojmë në kasollen e dashurise
Asgjë nuk është reale
Përveç asaj që nuk e njohim




TAKIMI I DYTË

Flakë zjarresh valviteshin shikimeve
Në brigje shpirtrash shkumonin dallgë prekjesh
Mbi lëkurën tënde njomake kafshime çmendie
Tinguj zemrash shperndaheshin në simfoni malli
Me përzierje djersësh
Ujitej lulishtja e moteve shtegëtues
Humbeshim në oqean ofsheh
Dhe humbeshim





FEREXHJA E JETËS

E kur flokun tend do ta mbështjell me ferexhe lulesh
Do të qajnë edhe zogjtë e malit
Tokës do t`i mungojnë hapat e lire të një gruaje
Që u dogj nga vetëmia
E uji do të dehet nga valëzim buzëqeshjesh
I paralojës hënore
E unë nuk do të plas nga xhelozia
Kur do të më kthehesh nga kroi i fshatit
Me shtambën e etjes sime mbi supe




NË SPITAL

Doktor
Etleva më dashuron doktor
Sot më mori përsëri për dore
Rrokullisëm gurë nga bregu i trishtimeve
U fshehëm pas kaçubave të kujtimeve doktor
E zhvesha doktor e zhvesha
Pastaj ajo eci këmbëzbathur
Nëpër çmendin time





NË MSN

Mos më prek mbi supe kjtimesh
Mos ma dhuro trëndafilin me shkëlqim metropolesh
Falma buzëqeshjen e shtëpisë
Si dikur nana
Kur zbrisja pa shkallë
Nga qielli i fëmirisë





RINJOHJE

Unë jam bari delesh
Në lëndinën tënde të harruar
Ditën mbledh ngjyra mbi lule
Natën i shkruaj nota zjarrmie shpirtit tim të etur
Në vallëzim dëshire
Përmallshëm e fishkëlloj ofshurinë
Jam si i dehur
Jam si i marrë






ME ETLEVË

Kam dëshirë ta luash vetveten me piano
Në gruroren e mbjellë nga babai
E unë t`i bie saxofonit të dhembjes
Në prehërin e nënës sime plakë





NË GJERDEK

Në ëndërr gjeraqine aromë barishtash
Rreze dielli
Puhi flakë fllad
Gjerak i gëzuar
Pas hedhjes së fares
Shashtiset me kalin e shkumuar
Luginës së lumit
Bashkë
Stolisen me medaljonin e flakes




URIME BASHKIMI

Urime unë ty
Ty mua
Urime bërtitja deri në kupë të qiellit
Urime jeta
Shpirt e trup në pishinë amëshimi
Urime shpërndarja e thërmijave të bukës
Për zogjtë e uritur
Stacioneve të harruara
Urime njëri tjetri kalldrëmës së lagur
Urime sahara e dashurisë dhe shiu




NJERIU I MIRË

Ndjesë pastë
Akrepat e orës i kishte me fije bari
Rrobat e trupit me gjethe pemësh
Në yje e lexonte himnin e jetës
Mbi gurë matematikën e hijeve
Ndjesë paste
Kurrë nuk e shikonte ditën
Në fytyrë monedhe




TEXT PËR TEATËR

Aktorët luajnë symbylltas në bodrume
Publiku i duartroket zbrastësisë
Në sheshe

Akti i dytë

Aktorët gërryejnë emra dhe data
Në murin e lirisë
Publiku trishtohet nga litari i varur
Në prag shtëpie

Akti i tretë

Aktorët ngjyrosin harmoni
Mbi vizione të blinduara
Publiku e kapë për fyti terrin

Akti i fundit

Aktorët renditen si peshq të qelbur
Në amfiteatrin e turpit
Publiku feston
Duke i falur lule edhe atyre që gabuan

Unë pëshpërisë me vetvehte
Liria nuk është mahi




ABSURI

Analisti i radhiti domatet e tredhura
Në tezgën politike
Me kusht që blerësi të mos i prekë gjërat
I zbriti çmimet për 50 përqind
Me ngjyra të mbretërisë së kuqe
Secilit ia vizatoi në ballë mollën pa krimba
Në minus 30 gradë Celsius
E nënshkroi fillimin e pranverës
Natën e kaloi pranë jashtëqitjeve të qytetit
Analisti





VARFËRIA MENDORE

Varfëria mendore ka disqe alumini
Syza të zeza
Fytyrë të ngrirë në mermer
Dhe kravatë me ngjyra kombëtare
Unin e nget autostradave fiktive
Edhe kur e kuqja i sinjalizon në fund udhe
Nuk i punon freni





NENI 147

Neni 147 i kodit penal
Ta ndalon shitjen e mendjemadhësis
Në tregun e plaçkave në Bujanoc

Rreth teje nuk sillet dielli
Vogëlush i shminkuar

Në çantën e madhe
Mund të bartësh vetëm ligjet
E shtetit varr
Dhe kornizën e ndryshkur të njerëzisë sate të humbur

Me nenin 80 alineja 3
Parashihet lehja e qenve pas hijes sate fantazmë
E cila do të këndojë ditë e natë
Në pentagramin e pendimit





NË LUGINËN E PRESHEVËS

Sonte dikush e shikon qiellin
Malet
Ofhanë
Dikush ekranin televiziv e vendos në shtallë
Dikush me gazeta e fshinë prapanicën
Dikush i shtrëngon dhëmbët
Sonte
Dikush e shikon malin
Dikush mbi mbeturina ekspozon portrete politikanësh
Dikush qan
Njerëz jemi
Dikush betohet në luginën e Preshevës
Dikush e pi vetveten
Sonte çamëria ime
Plasa




KËTË CIKËL POETIK IA KUSHTOJ PRINCESËS SË BUJANOCIT
ETLEVËS SË FËMIRISË SIME. (Autori)




SHENIME PER AUTORIN

Vaxhid Xhelili u lind më 9 mars 1960 në fshatin Lluçan të Bujanocit. Shkollën fillore e kreu në Lluçan ndërsa të mesmen në Bujanoc. Studioi Gjuhë dhe Letërsi shqipe në Prishtinë. Në Universitetin e Friburgut studioi Punën dhe Politikën sociale.

Me poezi filloi të merrej në bankat e shkollës fillore. Botoi në shumë gazeta dhe revista që botoheshin në Kosovë. Punimet e tij u përkthyen në gjuhën serbokroate, gjermane dhe angleze.
Librin e pare me poezi „ Malli për Etlevën“ e botoi më 1995. Të dytin „ Pasqyra e mërzisë“ më 1997. Librin e parë ia botoi në gjuhën gjermane shtëpia botuese Limat Verlag në Zürich.
U përfshi në disa antologji.
Jeton dhe vepron në Zvicër.



Përgatiti: Haxhi Muhaxheri

POEZI NGA KOZETA ZYLO


Mjelmat po të vijnë!
 Nuk e di,
Në më ke harruar liqeni i bukur i Tiranës,
Nuk e di?
Fëshfërimën e mëndafshit vishnje, veshur dikur,
Dhe fërshëllimën e te dashurit tim,
Nga kënaqësia e puthjes,
Kur loznim kukamfshehtësi,
Dhe në gjethet e bardha,
Të lule deleve, kërkonim fatin,
Më do apo s'më do?
Nën ëmbëlsinë e cicërrimes së zogjve,
Ne ecnim te dy të përqafuar,
Rreth trungut të pishave,
Aty ku lulet bënin pjalmimin.
Unë nuk e kam harruar liqenin tim,
Prapë dua të vij pas kaq vitesh,
Edhe pse mund të jesh zemëruar,
Nga mosardhja ime aty,
Por druhem se mos pishat jane tharë,
Dhe liqenit po i humbet shtrati,
Oh, nuk dua ta besoj kurrë këtë marrëzi,
Pritmë liqeni i bukur, pritme si dikur…
Se mjelmat po të vijnë!





The Swans are Coming to You!


I don’t know,
If you have forgotten me beautiful Tirana lake,
I don’t know?
The whisp of my silk, walking sometime,
And the rustling of my lover,
From the pleasure of a kiss,
When we played hide and seek,
And in the white petals,
Of the daisies, we asked fate
‘Does he love me, or love me not?’
Under the sweet chirping of the birds
The two of us walked holding each other
Around the trunks of the pines
There where the flowers pollinated.
I have not forgotten my lake,
Again, I need to return after so many years,
Even though you may be upset,
From my absence there,
But I am daunted that pines might be withered,
And that the lakebed is gone
Oh, I don’t ever want to believe this foolishness,
Beautiful lake, wait for me, wait for me as then…
Because the swans are coming to you!
2008






Tungjatjeta Kosovë!
Tungjatjeta Kosove!
Tungjatjeta Princesha ime,
Sot po udhëtoj kudo,
Me medalionin e Lirisë në gjoks,
Medalion që s'do ndryshket kurrë!
Në kujtesën e dhimbjes shkulmëzon shpirti,
Për rrëmbimin e të artit medalion,
Nga zotat e heshtun të Olimpit...!
Lamtumirë ju Zota të heshtun, lamtumirë!
Lamtumirë ju që ma gërryet kockën,
Me molën e hipokrizisë!
Princesha ime Kosovë,
Më lejo të vë buzët, në bisqet e Lirisë,
E me ju të bashkohem ne simfoninë e këngëve,
Të miliona shqiptarëve, që këndojnë shqip,
Aty, në tokën e lirë!
Sythet e Lirisë kanë buisur,
Janë harbuar sot, në degët e Shkurtit,
Shkurt dimri, kthyer në stinë pranvere!
Mëngjesin e burgosur zgjoi,
Duke hapur kufirin e shpirtit,
Me vezullim rrezesh nga bjeshkë Kosove!
Më fal Kosovë që s'të vij dot atje, më fal,
Por, edhe pse larg teje sot,
Unë po e shijoj këtu lotin e gezimit,
Te ngrirë kallkan, acareve,
Tashme të shkrirë nga Ju, por edhe nga kjo tokë,
Ku u vesit gonxhja e Lirise, dikur si manushaqe kokëulur!
Nuk do dëgjoj më krokatje korbash,
Ato kanë kohë që u shkrumbuan në harkun vetëtimë të Lirisë!
Në trungun e tokës tënde, dhimbjet lëshonin rrënjë,
Sot ato u groposën në dheun e Prizrenit, Prishtinës…
E në gjithë tokën e Dardanisë!
Unë kam kohë që jam larg teje, kam kohë…
Por dhe pse larg, vetëm tek ty përkundem me ninulla,
Në të vetmin djep me shqiponjë gdhendur,
Me emrin Kosovë, me emrin Shqipëri!
Eja, Liri Kosove, eja dhe tek unë,
Më kap prej dore, se sonte dua të hedh vallen e Rugovës,
Me xhamadanë sokolash e me plisin e bardhë në kokë,
Të trand botën e cmendur, që shekuj me radhë,
Ta përtypën Lirinë!

New York, 17 Shkurt, 2008






Ta dije ti...

Tutje në park është kredhur vjeshta,
Me leshra të verdha përmbi degë,
Një shi i butë më bie mbi supe,
Si me magji thur një gërshetë.

Dhe heshtur vjen kujtimi i tij,
Porsi hënëz fshehur nën gjeth,
Më mbushet shpirti, ëmbëlsi,
Ah ëmbëlsi, veç ty të ndjej...!

Është zjarri i shpirtit, që përvëlon,
Dhe thellë gjumit djeg mbi të,
Një drithërimë trupin përshkon,
Në se si hiri bëhet çdo gjë!

O dashuri e ëmbla ime,
Që luajmë bashkë mijëra herë,
Ta dije ti çmendurinë time,
Do bashkoje tokë e qiell...!

Manhattan, 1998






Një pikë hëne

Erdhe mbrëmë në kalë shaluar,
Në ca shtigje që s’i di,
Një pikë hëne shtrydhe duarsh,
Si Sadiu re në gji.

Kishja veshur fustan dielli,
Terrin e muzgut more peng,
Brenda buzëve, mjaltë lëshove,
Bilbil prilli që më çmend!

Me lotë shpirti njome shtratin,
Nga dritarja Hëna qeshte,
Të mos mbyteshim të dy,
Unë i piva, gjithë për vehte!
2009





Cipa e shpirtit


Më prekin cipën e shpirtit të ëmblat fjalë,
Dhe timbri i zërit më vjen butësisht tani,
Dridhet zemra ime nëpër fantazi,
Për puthjen e zjarrtë mbetur tek ti!
Unë po shkoj të fle nën kupën e qiellit,
Dhe yjet do më lajnë me lotin e florinjtë,
Do të gdhihem me mëngjesin e artë të diellit,
Një ylber me ëndrra mbi shtrat do jenë shtrirë!
Korrik, 2008





Monumenti i Lotit
Sa lot është derdhur,
Për ty nënokja ime Shqipëri!
Në qoftë se do të kishim mundësi për t'i mbledhur
Me siguri do të krijohej një oqean i tërë,
Ndoshta oqeani më i madh kohor,
Në gjithë rruzullin tokësor.
Është lot i brezave, që pushtuesit panë me sy,
Është lot i vashave, për të dashurit,
Që u arratisën nga aty,
Është lot i pleqve,
Për fëmijët që i lanë në vetmi,
Është lot i bijës,
Që s'u ndodh pranë në vdekjen e nënës
Është lot i fëmijës,
Që rritet pa parë baba me sy.
Janë varret e prindërve,
Që u mbuluan pa një grusht dhe të burrit,
Eshtë lot im që çan palcën e gurit.
E si kalë i hazdisur, vrapoj nëpër shekuj,
Për të qëmtuar brengat të qendisur në shpirtra,
Që pena ime bashkë me skulptorin,
Të ngrenë madhërishëm, Monumentin e Lotit.

Washington, Shkurt 2001




Këze (Kozeta) Zylo

Ka lindur në Tepelenë, nga prindërit Brahim dhe Liri Gjoni, një familje Mezhgoranase, me tradita patriotike dhe arsimdashëse.
Pasi diplomohet në Universitetin e Elbasanit “Aleksander Xhuvani” për Gjuhë dhe Letërsi (1979), punoi si mësuese e Letërsisë Shqipe dhe botërore në disa gjimnaze të Tiranës, ndërkohë kryen dhe studimet pasuniversitare në Universitetin e Tiranës.
E spikatur që në vitet 80-të për prirjet dhe qëndrimet e saj jokonformiste, K.Zylo u përfshi energjikisht në proceset demokratike që çuan në rënien e komunizmit.
Mori pjesë aktive në krijimin e Partisë Demokristiane të Shqipërisë dhe që nga themelimi ishte në kryesinë e Partisë Demokristiane të Shqipërisë.
Në vitet 1994-1995, u zgjodh Sekretare e Përgjithshme e saj dhe drejtonte gazeten “Ora e Shqipërise” organ i Partisë Demokristiane të Shqipërisë.
Në këtë gazetë botoi një sërë artikujsh publicistikë.
Është dalluar si një mësuese e apasionuar në Tiranë dhe mjaft aktive në shtypin e përditshëm e periodik, organizatore dhe regjisore spektaklesh të rinisë, etj.
Në gjimnazin “Çajupi” së bashku me një grup nxënesish drejtonte gazetën “E Ardhmja”
Në shkurt të vitit 1997, me shpërthimin e trazirave social-politike në Shqipëri, emigron në ShBA (New York), ku integrohet në shoqërinë e atjeshme, vazhdon kualifikimet në kolegj, emërohet Këshilltare e studentëve në BramsonORT College (2000-2004).
Punoi si pedagoge disa vite në “Globe Institute of Technology” në Manhattan, dhe tani është e punësuar nga Bordi i Edukimit të New Yorkut.
Shquhet ndër veprimtaret më aktive në komunitetin shqiptaro-amerikan.
Është zgjedhur sekretare për shtypin dhe informacionin në Shoqatën e Shkrimtarëve Shqiptaro-Amerikanë në USA. 2007-2010.
Rreth poezive të saj u zhvillua një orë mësimi e rregullt në shkollën e mesme Susan E. Wagner në Staten Island, New York, udhëhequr nga Prof.Helen Decker.
Gjithashtu poezitë e saj u përzgjodhen dhe u interpretuan në një mjedis amerikan, gjatë një aktiviteti letraro-artistik, në një nga qendrat e mëdha kulturore “Staten Island Greenbelt center, udhëhequr nga znj.Sheree Sobel, shkrimtare dhe psikologe.
Eshtë korrespodente dhe analiste e gazetës “Illyria” në USA, bashkëpunëtore në TV “Kultura Shqiptare” dhe në disa media.
Narratore në TV Alba Life në Staten Island, New York, ku së bashku me bashkëshortin e saj z.Qemal Zylo Ph.D kandidate dhe familjen, janë pronarë të TV Alba Life New York dhe themelues të shkollës shqipe. Për kontributin në TV, mund të klikni në një nga emisionet e saj ne youtube:
http://www.youtube.com/watch?v=hrKOMZaGcwQ&feature=related

Zv/Presidente e Org.së Gruas Shqiptaro-Amerikane “Zëri Ynë” në New York.
Përfaqësuese e medias pranë Shkolles Shqipe “Alba Life” në New York.
Ka organizuar për vite radhazi, së bashku me bashkëshortin e saj z.Qemal Zylo, ditën e Flamurit si dhe veprimtari të tjera atdhetare, kulturore dhe patriotike për Shqiperinë, si dhe simpoziume për çështjen e Kosovës.
Përmes veprimtarisë së saj të dendur, si dhe krijimtarisë së kahershme publicistike, letraro-artistike, veçanërisht në poezi, K.Zylo ka fituar respektin e studentëve shqiptarë në New York, të komunitetit shqiptar në SHBA, Diasporë dhe në Mëmëdhe.
Është e martuar me z.Qemal Zylo dhe ka dy vajza, Dr.Valbona Zylo Watkins dhe Klodiana Zylo Halsted.

Çmimet

Libri “Mjellmat po të vijnë” u shpall libri më i mirë i vitit, në Panairin e librit me shkrimtarët e Diasporës në New York, 2009, organizuar nga Shoqata e Shkrimtarëve Shqiptaro-Amerikanë.

Çertifikatë mirënjohjeje për bamirësi dhe punën udhëzuese tek studentët e saj në mjedieset e një Qendre Shëndetësore, të cilët për shumë kohë punuan vullnetarisht për të ndihmuar njerëz të moshës së vjetër dhe me probleme shëndetësore. Kjo çertifikatë u dha nga Shkolla e Mesme "Wagner" dhe Qendra e Rehabilitimit “Eger", ne SI, New York, në ceremoninë e gradimit të nxënësve, të cilët u pajisën me diplomat e shkollës së mesme. Maj, 2010

Mirenjohje nga Shoqata “Ana e Malit”, New York, 28 Nentor, 2010

I jepet titulli: “Personalitet i Shquar i Kulturës Mbarëkombëtare”

nga Shoqata Mbarëkombëtare I.Qemali Vlorë, 28.11.2009

U shpall gruaja e vitit 2008, në New York.

Çmim nga revista “Fotjon Art”, 2007 – 2008

Çertifkatë mirënjohjeje nga TV “Albanian Culture” në New York, për një bashkëpunim të ngushtë me TV dhe mirënjohje për Komunitetin, 2007

Çertifikatë nga Lidhja e Shkrimtareve Shqiptaro-Amerikane për një kontribut të shquar në Letërsi, 2007

Çertifkatë “Mirënjohjeje” nga Shoqata “Dibra” në Amerikë për ditën e Mësuesit, 2006

Çertifikatë nga Akademia e Shkencave në NY, për një punë të palodhur në Media, 2006





Libra të botuar

1. Monumenti i Lotit (me poezi) (2005)

2. Pranverë pa Mimoza (me poezi) (2006)

3. Mjellmat po të vijne (me poezi) (2008

3. Nje fjongo dielli nga New Yorku ( me poezi) (2010)

4. Refleksione shpirterore (kritike, esse, reportazhe) (2010)

5. Bashkautore në Antologjinë “Perëndim i malluar”

7. Bashkautore në librin: “Kur e lë zogu folene”

8. Bashkautore në librin: “Itaka e fjalës”

9. Redaktore në antologjine “Zemra Prindërore”

10. Bashkautore në librin: “Antologie de poezie”

Ka gati për botim dhe dy libra të tjerë.


Samstag, 26. März 2011

Poezi nga Myftar Dragidella


TI QË NUK HARROHESH

(Patriotit e arsimtarit tim të ndjerë Isa Demaj)

Mirë më kujtohet:
„E hënë, ora e parë,
Gjuhë shqipe,
shkruante në orar”.

Një arsimtar i ri ka ardhë,
degjohej refreni,
se do të jesh një trim
ne fëmijtë, ditë s´e kemi.

Seç të shndëriste balli,
seç të shkrepte goja:
Duani Kosovën - thoshe,
ështe gjithmonë e jona

Nuk kaloi shumë,
u pa «udha» jote,
për ata përherë na thoje:
„Nuk i takojnë kësaj toke“.

O Isa, zotëri mësues,
nuk të harrojmë kurrë,
në zemrat tona,
ke mbetur - BURRË.






NUK DI TË LEXOJ SHQIP

Ditën e merkurë,
në orën e tretë,
me orar: Gjuhë shqipe,
kishte klasa e tetë.

Kush del në tabelë?
pyeti mësues Petriti,
Të shkruajë një fjali.
Si gjithmonë - i pari Astriti.

„Kosova është tokë e shqiptarëve“.
Të lumtë, Astrit, - mësuesi i tha
Kush e analizon,
vullnetar a ka?

Drin, çka mendon për këtë fjali?
Wie bitte? - zotëri mësues,
unë nuk e kuptoj,
shqip, të lexoj nuk di.

Oh, gjëmoi mësuesi
sikur t´ishte rrëzuar nga lisi,
Jo, jo, - ti nuk ke faj,
po ai, që i pari këtë udhë nisi.






NËNË TEREZA

Në këtë botën tonë të re,
është një nënë me zemër të madhe,
nga Kalkuta nis misionet,
është Gonxheja, bijë shkupjane.

Toka shqiptare këtë nënë e lindi,
e botës bëmirëse atë ia fali,
ruan ajo shumë dashuri,
e ndanë për të botës shumë fëmijë,
zëri i sajë në çdo anë jehonë,
ajo është motra, është nëna jonë.






NË TOKËN E TIJ DESHI TË JETË ZOT

(Kushtuar Ferat Mujës nga Samadrexha i cili në vitin 1982 që dënuar me vdekje dhe që ekzekutuar nga gjykata serbo-shqiptare e kohës.)

Cili është hero?
Ai që ik, ai që flet?
Apo ai që pushkën ngreh
dhe një armik n´Kosovë e vret.

Nuk foli shumë
as para gjyqtarit.
Nuk mundi të durojë,
nuk ish rrënjë e qyqarit

Në tokën e tij,
deshi të jetë zot,
edhe në këtë kohë,
sikur për jetë e mot.






KËTU NUK RRIHET

Këto pallate të bukura,
këto rrugë të gjëra,
nuk janë për mua,
se nuk m´i do zemra.

Kemi lënë oxhakun,
në ballë të shtëpisë,
u mbyllëm në këto kafaze,
sikur ikëm prej perendisë.

Unë jetën luksoze,
jo, nuk e dua,
kur atdheu i shtrenjtë,
po më mungon mua.

Do të ik që nesër,
mbrëmjen nuk do ta pres,
do të kthehen nga kam ardhur,
këtu nuk dua të vdes.

Do të shkoj të lumi im,
ku notin mësova.
Të gjithë gurët do t´i puth,
çudi - deri tash si u durova.

Do të shkoj në shkollë,
do të hyj në klasë,
ndoshta takoj mësuesin,
duke shkruar në dërrasë.

Duke i dhënë,
detyrat e shtëpisë,
Zotëri mësues, - do t´i them
unë erdha, mësimit do t´ia nis.

Po, more Drin trimi,
Mirëseerdhe në shkollën e re,
shokët i ka marrë malli,
ja, vendin ku e ke.

Zotëri mësues, - thanë nxënësit si në kor
Ne duam të propozojmë,
nga gëzimi që ndiejmë sot,
kthimin e Drinit ta festojmë.






BABAI IM PËR ANTON ÇETËN

U thosha shokëve,
pa shaka,
si babai im,
tjetër s´ka.

Më blente bombone,
edhe çokollata,
më tregonte përralla,
deri sa ikte nata.

Heronj të tij ishin,
trimat shqiptarë,
në beteja me armiqë,
përherë fitimtarë.

Pos përrallave,
tregonte për historinë,
si populli im,
e donte lirinë.

Gjergj Kastrioti - më i madhi,
më trimi më bujari,
gjithmonë në beteja,
në ballë të ushtrisë - i pari.

Për Shaban Polluzhën,
për Ymer Berishën,
për Ndue Përlleshin,
për Shotë Galicën.

Pak para vdekjes,
e donte shumë Rugovën,
nuk urrente askënd,
sepse e donte Kosovën.

Por, shiko biri im,
më tha pak ditë pa u ndarë,
Kosova ka një burrë,
që s´e ka bota mbarë.

Është Anton Çetta, bir,
trim i çmuar si ari,
burrë i shkuar burrave,
kurrë s´e harron shqiptari.

Sikur sot në jetë të ishte,
shumë do të derdhte lotë,
për Anton Çettën,
që na mungon sot.





PËRRALLA PËR LEPUROSHIN

Pse veshët e gjatë,
mustaqet e rralla,
i kam më të vërtetë,
apo kështu thotë përralla.

Pse vrapoj shpejt?
Pse fle aq pak?
Pse urrej gjuetarin?
Pse jam frikacak?

A ka edhe tjerë,
që më ngjajnë mua,
apo jam i vetmi,
përse nuk më thua?

Mikesha ime bretkoca,
është më frikacake se unë,
posa t´i afrohem,
hudhet në lumë.

U bind lepuroshi,
se ka shokë në këtë botë,
prandaj jetën e tij,
më s´e quajti të kotë.







Lidhshmëria e botës fëmijërore me atdheun
Myftar Dragidella: „Kur një ditë të kthehem”, botoi SHKSSH "Besa" 1998

Në nëntorin e vitit 1998 doli nga shtypi përmbledhja e parë me vjersha për fëmijë e aktorit, poetit dhe gazetarit Myftar Dragidella. Edhepse ky autor shumë vonë u prezantohet lexueve të vegjël me këtë përmbledhje, për ata që përcjellin krijimtarinë për fëmijë autori nuk është i panjohur edhe në këtë lloj të krijimtarisë letrare.
Një periudhë prej 12 vjetesh (1982 - 1993) ai u ndërpre nga krijimtaria letrare dhe punoi gazetar në të përditshmen "Rilindja". Nga viti 1998 deri ne vitin 2010 punoi gazetar dhe redaktor në gazetën e përditshme "Bota sot".
Ky krijues në këtë përmbledhje futi edhe disa vjersha të shkruara gjatë kohës sa jeton dhe vepron në Gjermani. Kjo përmbledhje me të vërtetë është një "tufë" vjersha që jo vetëm nga fëmijtë por edhe nga të rriturit lexohen edhe nga disa herë. Tema kryesore e vjershave të përmbledhura në këtë libër të titulluar "Kur një ditë të kthehem", është atdheu dhe jeta në kurbet. Pothuaj shumicën e vjershave e përshkon kjo frymë, jo vetëm tek ato që drejtëpërsedrejti shtjellojnë këtë temë, porse edhe atëherë kur autori shkruan për heronjtë e fytyrat e dashura kombëtare të popullit tonë, por edhe atëherë kur i shkruan fshatit, qytezës, Dukagjinit, lumit etj.
Vlen të theksojmë se autori Myftar Dragidella me disa vjersha të kësaj përmbledhje ishte pjesëmarrës i shumë takimeve të krijuesve jo vetëm në Kosovë por edhe në viset tjera në ish-Jugosllavi. Njëri prej tyre që meriton të përmendet ishte „Festivali i poetëve të rinj“ në Ohër në vitin 1976 ku edhe u shpërblye.
Myftar Dragidella u lind më 8 maj 1957, në Gremnik të Klinës. Shkollimin fillor e kreu në Dollc, Drenoc e Klinë, kurse të mesmin (gjimnazin) poashtu në Klinë. Në vitin 1981 u diplomua në Fakultetin Filologjik të Prishtinës, dega Gjuhë dhe Letërsi Shqipe. Prej vitit 1982 - 1993 punoi gazetar në të përditshmen „Rilindja“. Gjatë vitit 1994 ishte kryeredaktor i gazetës javore „Jehona“ që u botua në Gjermani. Nga korriku i vitit 1998 deri në korrik të vitit 2010 punoi gazetar e redaktor në “Bota sot”.
Me krijimtari letrare u mor që nga shkolla fillore. Vjersha e parë iu botua në vitin 1974, në „Rilindja për fëmijë“. Botoi edhe në „Pionieri“, „Flaka e vëllazërimit“, „Shëndeti“ etj. Nga veprimtaria humoristike botoi në „Zëri i rinisë“ dhe në „Bota e re“. Pos krijimtarisë letrare u mor edhe me artin skenik si aktor dhe regjisor amator.
Jeton dhe vepron në Frankfurt të Gjermanisë.


Përgatiti: Haxhi Muhaxheri

Cikel poetik nga Qerim Raqi




SONET SHEKSPIRIAN I FUNDSHEKULLIT


Gjaku do t´na mallkojë na përfshiu zezona
qielli do t´ mërrolet nxihet në t`ziun mot
varret do t `qohen peshë thirravajeve tona
si fantazmë Hamleti o Zot
në konak të huaj do t´i bëjmë jetëvdekjet
gjuha do na lidhet nyje malli të na mbytë
tej Urës së Qabesë ashti do na mbetet
derisa vetveten ta hamë të na mbesë në fyt
i akullt këtu dielli buka shumë e kripur
ankthi s´na lë të qetë shpirti na kjason
kur emri t´ na tretet qenia t´na ketë ikur
ndërgjegje e vrarë dilemën tonë shalon:
në atdhe të vriteshim në betejë nga një plumb
a këtu të vdesim nga malli të bëhemi shkrumb?




PRAP KOLLI I KEQ

në qiellin e hirtë, në pejsazhin gri
qentë pas shpinës kafshojnë emrin tonë
në lëkurën e ethëshme, në t´thyerën bri
prap një koll i keq me vjeshtën e vonë
gjaku pëlcet në revoltë zë e ngrihet
se një natë një shekull kishte fjetur
nga ashti pikon loti rrënja mpihet
në herbarium lulëkuqja e etur
një fetus me mjekërr pjellë në fund të verës
don të përbijë globin si një kokërr rrush
e korbi i zi flatron mbi prag të derës
gacë e m`buluar n`mes hirit me prush
dicka po na e zë frymën në rrënjë në farë
t`ía vëmë njëherë durimit litarin në fyt
t´mos na pëlcasë emri si kripa në zjarr
që vetvetës mos t`ia nxjerrim sytë.

(janar, 1992)




SIMFONIA E GJAKUT

kur valle e vdekjes
përfshin atdheun Prekazin
jasharajt
me breshëri plumbash
shkruajnë
alfabetin e qëndresës
vdekja bëhet lirikë gjaku
në cifteli këputen telat e durimit
njëri tel akordohet në dhembje
tjetri në krenari
gjaku ngrihet në këmbë
kacakqe jasharqe krisin krismat
isove partiturave atdheut
epika ikën nga librat fjalët
”shumë po ndrin ky diell e pak po nxen”
këndon Hamza
yjet zbresin poshtë
në kullën e jasharajve
këmbëkryq ulet epika vetë Shabani
legjenda nxjerr flakë nga goja
dhe hynë drejt në histori
dhjetë dymbëdhjetë njëzetedy yje bien
shkrumb sofrës së atdheut
pëllumbat e gjakut
në mur epika
merr sharkinë e Hamzës
gjysmëdjegur këputen telat e dhembjes
njëri tel i akorduar në krenari
tjetri në dhembje këputur
Ademi për një oktavë më lart
shtrëngon telat e qëndresës akordit të gjakut
në flakë kënga në flakë vdekja
ndërgjegjës sonë i japin shkollë
shkruajnë me plumba në flakë
alfabetin e qëndresës
dhe këndojnë
jasharajt
kur vdesin në këmbë
vdesin bukur
lindin kur vdesin
duke kënduar
simfoninë e gjakut




FËMIJËT E FLAKËS

S´dinë asgjë për Prometheun
e janë gjysmëPromethe
vrapojnë portave të qytetit tim të djegur
kryeneq varfënjak luajnë lojën e zjarrit
(kohë zjarri është tani)
ja si u bëka jeta në flakë
lindja si u bëka në flakë vdekja
koha ua vjedh qeshjen
dhe s´dinë gjë për Prometheun
krejt jeta në flakë në flakë vdekja
para pragut të shtëpisë ngrin buzëqeshja
fëmijët ikin prej kohës sfidojnë të mëdhenjtë
struken thellë në prehrin e historisë
natës së shekullit sogje i bëjnë




VITET PA TY

vitet, padiktueshëm
hanë vetveten, hyjnë
në vrimën e zezë
universi im tkurret
në një pikë
vetmia
thika të dhembjes
më hyjnë në asht
kthetrat e mungesës sate
gati sa nuk vdes
nga malli
pëlcas




GJEOGRAFIA E MUNGESËS

po e fshin vetveten nga harta, e dashur
lumin po ndal, burimit
ia mbyll derdhjen
po e gërryen dheun nën këmbë
rrëshqitja jonë shtratin si po e shtron
dalëngadalë fundos Kepin
e Shpresës së Mirë
po e fshin
nga harta ime, vetveten
e dashur po më del nga kufinjtë
përtej mallit po më rrëshqet
gropëzave të zhgënjimit
po merr thua,
gjak po më merr në krua
e dashur
po fshin vetvetën
nga harta gjeografinë tonë




NË SYTË E TU

në sytë e tu
kam lexuar më shumë
se në tërë letërsinë botërore
në shpirtin tënd
luftrat e të gjitha luftërave
i kam ndjerë
në heshtjen tënde
të gjitha heshtjet e botës
kanë rënë si perandorët
në fjalën tënde
të gjitha shpresat…




ALFABETI I SHPIRTIT

po t´i lë të gjitha, e dashur
ja ku i ke
të gjitha
fletët, librin, lapsin,
ditët
gjithcka
që shkruhet dhe më shkruan
merri e lexo në mua
ja gjuha ime,
shkronjat e lodhura
shpirtit tim lexo
hieroglifet, alfabetin tim
më lexo e dashur
merr sytë e së vërtetës
vendosi në zemër lexo hapur
nga e majta në të djathtë
nga e djathëta në të majtë
v
e
r
t
i
k
a
l
i
sh
t
më bëjë fjalë-kryq
më shumëzo në katror fjalën
e shpirtin, gjeometrinë time
jam faqe libri, kapitull i vjedhur
fytyrës sate, syve të tu
ja ku më ke, të tërin
shtypur në shenja, pergamenë
nëse di të lexosh shpirtin tim
dhe më gjyko pastaj pa fjalë
lexo në daq digje gjuhën time
alfabetin tim kapitull i grisur
i prozës sime absurde
dhe më gjyko…




DITA E GJYKIMIT

po ekspandon
a po tkurret
universi?
kohëhapësira
në vezën e vet kozmike
shkojmë para a prapa
në tkurrje a expansion?
me hapa gaforresh
në guacën tonë
a me shpejtësi drite
në shpërbërje?
do takohemi të gjithë
në një pikë vlimi
në vrimën e zezë
Ditën e Gjykimit
Po ekspandon
a po tkurret
Universi im?




PUTHJA E JUDËS

merreni
ja ku e keni
prejani kryet mashtrimit
këputjani kryet Pilatëve e Mojsiut
prejani
me sharrë dhëmbët kafshimit
tradhëtisë ngulni thikat
kopilave të mohimit
jepni helm
hudhjani qenëve
kockat e tradhëtisë
kuajve të harlisur të Judës
prejani trojat
shurdhoni trokun
kobit e Korbit
të Alan Poe-së
qiellit të përflakur tokës së djegur
hidhni farën jepni gji e gjak
pëllumbave pelikanë
a Feniks bëhuni
të gjakut




LOJË TEATRALE

Si një top i shqelmuar,
u rrokullis jeta ime
dhe hyri në jetën e saj.
Ajo e pranoi pa hezitim
dhe tërë qenien time
e shndërroi në lojë,
tash e dhjetë vjet lojë- lojë
dhe plojë;
herë bëhesha Orfeo,
herë Romeo
në lojën e çuditshme
të Euridikës sime,
lojë kukullash
e përrallash magjepsëse
në Teatrin Absurd
të Dashurisë,
derisa ra perdja.

(Varberg, 27 mars 2000)




KUR BËJMË DASHURI

Toka nuk sillet,
rrotullohemi ne.
Bota
Rrudhet, mblidhet në çast
kohëhapësira
(në vdekjen e vogël
sytë tanë
Diell);
fluturojmë
si Ikari afër diellit
dhe s´digjemi.
Në ballin tim shkruhet
kujtesë e ofshamës sate,
gjuha jote vizaton
harta të pista gojës sime,
Gjeografia e shpirtit zgjerohet
në nivel qelizash,
kënaqësia kënaqet,
kur bëjmë dashuri.





NË SYTË E TU

Në sytë e tu
kam lexuar më shumë
se në tërë letërsinë botërore,
Në shpirtin tënd
luftërat e të gjitha luftërave
i kam ndjerë
në heshtjen tënde,
të gjitha heshtjet e botës
kanë rënë, si perandorët
në fjalën tënde.
të gjitha shpresat…





GJEOGRAFIA E MUNGESËS

Po e fshin vetveten nga harta, e dashur,
lumin po ndal, burimit
ia mbyll derdhjen,
po e gërryen dheun nën këmbë,
rrëshqitja jonë shtratin si po e shtron,
dalëngadalë fundos Kepin
e Shpresës së Mirë,
po e fshin
nga harta ime, vetveten...
E dashur, po më del nga kufijtë,
përtej mallit po më rrëshqet,
gropëzave të zhgënjimit
po merr thua,
gjak po më merr në krua.
E dashur,
po fshin vetveten
nga harta gjeografinë tonë.





KUR THYHEN ZEMRAT

Nuk bëhet asfar zhurme,
nuk kërcet dyshemeja;
kur thyhen zemrat, asgjë nuk kërcet,
thyerja kryhet në heshtje varri,
nuk të qorton kush,
as kërkohet shpagim;
kur thyhen zemrat,
askush nuk mbledh pjesët e thyera,
s´flitet për asimetri copëzash,
krisma bëhet nga brenda.
në qeliza pëlcet diçka ndër vena.
gjaku ngrihet në cast, akullohet,
thyerje e çuditshme
thyerja nga largësia.




NDEZJA E VARGUT

Jam unë
apo fryma jote
që më dehën
frymëzimin?
Merr trajtë vargut im,
nuk po shkruaj unë,
vetëm ndjenjën paksa po e shtrydh,
po e ndez.
Ti
në vargun tim
rritesh,
nuk kanë vend fjalët
tërë hapësirën ke zënë,
vargu merr zjarr.
digjet vargu im,
aromë jotja puthja shkruan.
fjala nuk më bindet,
Ti më djeg
Vargun,
Shkronjat…
Do të më djegësh të tërin?
Jam unë a ti
që më shkruan
vargun tim?




EURIDIKA

Sonte qielli im është Orfe…
Në dhembjen time thika, malli a zjarri?
Euridikë- kërkim i amshueshëm, lira ime e
këputur
dymijëvjet pritje, njëzet vjet durim Penelope,
fragmente ditësh kujtimesh…
Zëri im ka diç orfeike sonte…
Ç´rëndësi ka frymëmarrja pa ty?
Jam bërë zë i shterur, fytyrë jotja
para portës, ku ndahet mbretëri e jetës dhe
vdekjes,
ta humbas kushtin, me zotat të përballem;
të mësoj alfabetin e durimit,
sot këtu do të kisha prania ime, unë ti
s´do ekzistonte joekzistenca,
kryqëzim në hapësirën e vdekjes
sonte,
qielli im - Orfe...





ZOGJTË E QYQES

Mbetët
të mbeturit e botës,
qyqe,
pa çerdhe, mbetët
zogj të qyqes, të plagosur
pa flatrim,
do të bini klluq,
deri në kthimin tuaj,
pikë e pesë nëpër botë
mbetët,
zogj të qyqes...




KTHEHUNI PËLLUMBAT E MI

Nisuni pëllumbat e mi, kthehuni
në kafazin tuaj të përjetshëm,
nisuni me dritën e diellit,
me këngën e gjelit tim, nisuni,
përgjakni flatrat në flatrim.
Sa vite u bënë
dhe unë i shurdhër po vdes
nga krrokamë e çmendur korbash të zinj...
Sa vite e kënga e pëllumbave të mi askund...
Kush u ndolli, kush u mikloi, kush
ua trazoi folenë?
Nisuni, or të bekuar, nisuni
me flatrimin e qetë të mallit,
përgjakini flatrat me këto Laraska të Verdha,
që i bien vërdallë qiellit tim të trazuar,
ejani, të bardhë, kthehuni
rrugës së gjakut tim...

Nuk dija ç´tu jap për mëngjes
dhe u dhashë pika të gjakut tim,
për drekë s´kisha tjetër veçse gjak.
Me gjakun tim ju ushqeva pambarimisht
dhe qeshja si fëmijë
tek i shihja korbat në ikje.
Me erërat e veriut më ikët
u zhvendosët nga trungu shekullor
një togë barbarësh ndiqnin, digjnin
dhe ju ikët ndajnatës së heshtur,
pikë e pesë shtigjeve të huaja
në mjegullnaja kah Akullnaja
Eldoradon askund s´e patë,
fluturuat mbi qiej të verdhë
qiej të ftohtë,
qiej të
panjohur,
...
I zi qe flatrimi juaj
rrathëve të qiellferrit dantesk.
Atë ndajnatë diçka krisi brenda gjakut
e lehjet e qenve tërë natën s´pushuan,
tani po zverdhohet qielli, pëllumbat e mi,
e dielli rrudhet i padukshëm në mjegullnajë,
ca re të zeza po më rëndojnë kafkën,
nën hijen e blirëve heshtja
hedh vallen me korbat gjykatës,
as këngë, as zog, as fjalë
togje-togje rrugëtimi juaj i pafund;
nga krrokamë korbash u shurdhua Zoti.
Kthehuni rrugës së gjakut,
përgjakni flatrat në gjakim të Diellit,
kthehuni, o pëllumbat e mi,
gjurmët e gjakut gjeni
kreshtave të historisë,
(gurët që ju goditën aty janë skuqur)
kthehuni rrugës së gjakut,
përmbi Bjeshkët e Nemuna fluturoni
(foleja tragjike e dashurisë dymijëvjeçare)
Kthehuni, o pëllumbat e mi,
pëllumbat e mi të mirë,
pëllumbat e mi të bardhë,
se ky qiell po vdes prej pikëllimit,
kthehuni ngjyrës suaj,
o pëllumbat e mi,
të gjakut tim.




KUR UDHËTOJ PËRMES
ZEMRËS

Digjem,
kur lundroj i heshtur
nëpër detin e shpirtit tim
anije e Katonit,
pika malli valë vetmie
më gllabërojnë,
dallgët deti gjak
pikoj,
më orfeizohet malli,
kallet,
kur
udhëton
në mua
malli përmes zemrës
në heshtje,
kur udhëtoj,
nëpër shpirtin tim,
përmes zemrës,…
nga malli
i papërmbajtur
digjem.




SONET SHEKSPIRIAN I
FUNDSHEKULLIT

Gjaku do të na mallkojë, na përfshiu zezona,
qielli do të mërrolet, nxihet në të ziun mot,
varret do të çohen peshë thirravajeve tona,
si fantazmë Hamleti, o Zot!
Në konak të huaj do t´i bëjmë jetëvdekjet,
gjuha do të na lidhet nyje malli, të na mbytë,
tej “Urës së Qabesë” ashti do të na mbetet,
derisa vetveten ta hamë, të na mbesë në fyt,
i akullt këtu dielli, buka shumë e kripur,
ankthi s´na lë të qetë, shpirti na kjason,
kur emri të na tretet qenia, të na ketë ikur,
ndërgjegje e vrarë dilemën tonë shalon.
Në atdhe të vriteshim në betejë nga një
plumb,
a këtu të vdesim nga malli të bëhemi
shkrumb?

(Vänersborg, tetor 1992)




RILEXIM NË ANTIKË

Mos lexo Homerin, motër,
ti di vetëm të presësh, të presësh verbërishtm
shfleton kohën e humbur, verbohesh
hyn në botën qorre,
lexon verbërisht Homerin beson,
di gjithçka përmendësh, motër,
për Itakën, mëritë e Perëndive i sheh, i ndjen,
hapëron në rrugën e gjatë
tmerrësisht të mundimshme
dhe ti Homerin e verbon prapë,
Ti di vetëm të presësh verbërisht të presësh
kthimin njëzetvjetë, njëqindvjet, medet,
dhe asgjë nuk ndodh me mua asgjë.

Ti mund ta hash krejt pritjen tënde,
për njëzet vjet të bjerë borë në Itakë,
dhe unë dhjetë shpirtra t´i ndërroj, motër,
njëqind,
e rrugën ta humbas përsëri;
gjysmëOdise përherë në udhëtim, o Zot.
Motër, mos lexo Homerin…




VALLËZO, MBI VARIN TIM

Kur stuhia të kalojë, rrëmeti
uragani i çmendur
ti këngën mos e ndal, biri im,
vallëzo mbi varrin tim,
kur ikjet të kthehen nëpër shtëpitë e
djegura,
në pluhurin e librave të shkrumbuar,
në copëzat e eshtrave tanë të mbetur të
djegur,
shkruaje fjalën “Kosovë, biri im,...
vallëzo mbi varrin tim,
kur copëzat t´i bësh bashkë, eshtrat tanë,
s´ka rëndësi në janë të tërë, syri i nxjerrë
a kafka e shkëputur, nofulla e dalë jashtë a
fytyra e shprishur,
s´ka rëndësi a e gjen një kokë në Raçak
a zemrën në Bajgorë,
një këmbë në Likoshan a duart në Llaushë,
mblidhi me kujdes,
bëji bashkë si idealin, si atdheun,
biri im, vallëzo mbi varrin tim
kafkën time mund ta gjesh kudo
afër një bombe, tutje një cepi,
ti ruaju, kujdes!
Në puse mund të më gjesh,
në pluhurin e arës së shkrumbuar
ti gjurmo, o i gjallë, kudo gjurmo,
gjurmët e barbarisë të pashlyera
në faqen e zezë të historisë...
Vallëzo mbi varrin tim!





TË RËNËT

Asnjë pikë loti, asnjë
fjalë dhembjeje,
asnjë gjamë burri, vajtim
gruaje, britmë fëmije,
mos u vishni në zi,
asnjë kurorë, lule
mbi barkun e tokës, trupat
tanë të njomë
ne vetëm sa hymë
në thellësinë e kësaj toke,
mbi supe për ta mbajtur
mosrënien tuaj.




RRUGËT E MIA

I kam mbledhur të gjitha rrugët e mia
në ndarjen time rreth vetes,
si në sofër jemi ulur,
unë dhe rrugët e mia...,
ju flas, i pyes, më pyesin
për Rrugën time të madhe:
“Kah do të më çojnë kah?
“(në parantezë
i kam vënë
rrugët e jetës sime).
Këmbëkryqas jemi ulur
unë e rrugët e mia,
bukë t’i japim kuvendojmë
e qajmë e qeshim bashkë
si fëmijë,
rreth sofrës së fatit

pikëllimit a shpresës…,
i kam mbledhur rrugët e mia,
si pëllumbat në njërën dorë,
i pyes, më pyesin
për rrugën time të panisur
për krye-rrugën.

(Varberg shkurt, 2006)




SHENIME PER AUTORIN

Qerim Raqi është lindur më 22.mars 1965 në fshatin Dardhishtë të Kastriotit (ish Obiliq). Ka studjuar në Degën e Letërsisë dhe Gjuhës Shqipe në Fakultetin filologjik në Prishtinë. Në halmstad të Suedisë ka studjuar programin studimor Kultura dhe Komunikimi , me orientim të ngushtë Letërsi komparative. Ka botuar librin me poezi ”Gjak në mallin tim”, ”Era ” Prishtinë, 2010. jeton përkohësisht në Varberg të Suedisë. Punon mësimdhënës.



Përgatiti: Haxhi Muhaxheri

Freitag, 25. März 2011

Buqete poezish nga Fran Ukcama

                                                       Fram Ukcama
PËR TË BLERË,
A KA NDOKUND PRANVERË ?!
Syri s’ma kapi
As zemra s’e pa,
Më humbi rrugëtimit, kaherë
Se ku më ra…
Qysh se kam le?!
Një stinë më mungon, s’më del.
- O pelegrin, njerëz bestarë
A ka shitore në udhnajë, të patharë…
Në mujsha për ta blerë,
A ka ndokund Pranverë?!



KUR FLASIM PËR LISAT
Kur flasim për lisat
Fjala rrjedh te ama
Ku zogjtë projektojnë
Folezat e rënda…
Kur flasim me zogjtë
Zemra deh te kënga
Mëngjeset rindezin
Elegjitë e ëmbla!




ZJARR NË ACAR

Era vuuu!
Gjoksi bam!
Faqja flakë,
Dielli kallkan,
Ec kaprolle, mos u ndal!
Burr’ i dheut,
Pse po qan?!
Ngrica lotin, s’po ta than
Për askund,
Për askënd,
Ah, rini, që më s’të kam!




KËLTHASIN PULËBARDHAT…

Zemrës së ndezur,
Pse këlthasin sot pulëbardhat?
Në det motivesh, varkat ngecën.
Në faltoren e shenjtërimit
Lus një zot:
Shëro Gërdecin!




ROB

Sot, tash, sot
Bëhem zog,
Valltar në skenat qiellore,
Pëllumba, fëmijë,
Engjëj, prore,
I përpij prej dore.
Mos mundoni
S’u përgjigjemi
Ëndrra – hëna e plotë
Jam alieni i braktisur
Rob, në tjetër botë!




VLON E VUAN

Mos m’i nguc trojet e vjetra
Shenjat e mendimit!
Mos ujit grëmra e ferrat
Në log fluturimi!
…Se jam krua, bëhem lumë!
Kodër jam e ngrihem mal!
Në kraterin e një shpirti
Vlon e vuan një vullkan!




GJIMNAZIST

Dua sot
Të mos zgjatem,
As shkurtim
Qoftë një gisht
S’desha qiell,
As parajsën
Veç të kthehem
Gjimnazist!
Thjesht fare
Për një fakt
Që ta kap zogun në ajër,
Dashurinë…
Oh, ç’mëkat!
Si një vjollcë petaletharë
Ku ka mbet?!
Diku… në shpat!


PLAGA
Një thëllëzë pendëshkruar
Dhe një gotë raki,
Kujtojnë kohën e pashkuar
Grackë në gjueti…
Kujtojnë çastin e plagosur
Diku, lidhur peng…
Nën qershizën e lotuar
Plagë e vjetër… dhemb!




PUTHJA E TANUSHES

Bornajave të mjela,
Mjaltë prej lules së verdhme
Gatuar nga bleta.
Esencë boronice
Në gjoks të rudinës,
Shtrydhë prej manaferrës
Ballin e rakisë…
Çfarë më mungon mua
Në shtratin e qiellit?!
Shtroj për ty moj zemër,
Basmore ylberi!
Sot mrizi më dehu,
Gurrës së papirë,
Mbi buzë të Tanushës
Zana më paska ngrirë!


PËRMBYSJE
 Lulet po na vdesin,
Po ringjallen plehrat,
Veniten visaret,
Blerojnë antivlerat!
Bota çakërdiset,
Vërshojnë të vjellat,
Në tymnajë brigjet
Gromësijnë derrat!
Humbur ekuilibri,
Boshtit magnetik
Kafshët ngrejnë motele
Në kopshtin zoologjik!


ZONJË E MADHE
Myzeqe, gjerë e gjatë,
Statujë antike,
Gjokset nxjerr pa marre,
Pimë e hamë,
Hamë e pimë,
Ti përherë bujare!
Fluturova nëpër ëndrra,
Erdha bujtës,
Më the "dhëndërr".
Ulem në gjunjë përfare!
Ndez qirinj në zemër flakur,
Të falemnderës
ZONJË E MADHE!


KAFSHATA
Tellall, siklet
Poshtë, përpjetë
Thërret, thërret…
Në gojë një byrek
U mbyt,
Pak ujë,
Kafshatë në fyt
Medet…
Për deputet!
Shteti gërhet!


PASAPORTA
Pasaportën falja qenit
Me të shkon në kazan të plehut
Jam qenia e të paqenit
Qytetari i mosshtetit!



NË UDHËN " EGNATIA"
Mos m’i hiq sofrat
Sa të zbresë nata pa hënë
Do vijnë milingonat.
Çajnë mure
Tulla, gurë; tunele në pallat
Vijnë punojnë pak tek unë
Pastaj venë lart.
Kokë më kokë, sup më sup
Vargan, fatngrata
Ato ikin, unë nga pas
Në udhën " Egnatia"!



VETVETJA
Kënga e parë
Dhe një letër
E pafjalë
Sot më kandet me patjetër.
Eposet e plakura,
Koha mbi valë,
Në stanin e vjetër,
Muzeum vetvetja.
Gërma ngrënë mole,
Varë në pe merimangash,
Humnerave të epra,
Muzeum vetvetja!



SA?!
 Sa lumenj humbën
Mbetën zall e gur?
Sa pemë u thanë
Kokërr s’dhanë kurrë?
Sa valë u fashitën
S’puthën asnjë breg?!
Sa varka na ikën
Pa krye, pa shteg?!
Sa lule u vyshkën,
Në orët e para?!
Sa dashuri ranë,
Mbetën të pavrara?!



MBRO!
Padija tej
Të lodh kujtesën,
Djallëzia tej, virus mendjeje
Ndryn subkoshiencën.
Mbro drejtpeshimin
Monument kulture!



NJË FLETORE
S’më hyn në punë noti,
Troftat dikur ma mësuan
Në ujëvara Valbone
Sot më rrëmbyen valët e kaltra
Joniane, të kojme…
Si dre i vjetër,
Sylotuar në gjyqin e kohës
Në peng mos’harrimi
E kam…
Në fletore!



KATARAKTET
Kataraktet e trurit
Guralecat i lëmojnë,
Shkëmbinjtë i trandin,
Thëllimet i freskojnë.
Ai ?! Qëndron!



DREJT
Shpinën mbështes te
Cungu…
Hurb vesën te ama,
Diellin kap prej flokësh,
Në gjoks të tokës këmba
Drejtpeshimin,
Mbaj!
Zog i hapësirës
Viset rrok… prej kohës.


RROJ TË MOS VDES!
Në qiellin e kthellët i ndezën rrufetë,
Prijësin e prijësave po na godasin.
Në pritën pabese dolën çakejtë,
Ne rrisim filiza,
Kohës t’i qasemi!
Hordhitë sulmojnë, si do t’i zmbrapsim
në sheshbetejë?!
Kohës moderne, mesjetë e errët!
Kaq frikë,
Kaq tmerr në palcë u kallim! Medet!
Shqipen ne mbollëm;
Shqip hodhëm farën,
Kur ishim ne, ata ku qenë?!
Gdhend gurët e shpirtit
Me shenja arbri
Mbush tokë e qiej…
Dhe në gurrë rilindase, në gjunjë,
Hurb amën.
Thërras Kryekombin,
Se rroj të mos vdes!!!



PIKËPJEKJE 
Cila m’i ujit lulet e zemrës
Në syrin e gurit ?!
Mas fjalën e kohës
Me kutin e burrit...
E dal në pikëpjekje
Kah muzgu i shekullit
Për të rikapur agimin
Që nuk po më vjen?!





THIRRJE
Një eshkë, një uror
Nga galaktika e yjeve
Ndez zjarrin e kohës,
Thirrje për shpirtrat!
- NJË RIT!
Në mëngjes përkthej natën
Përshtas fjalën, ëndrrën,
I marr zogut nota, tinguj,
Nis e ndërtoj këngën…
E përditë më vjen ky rit
Kod, prehistorik.
Zjarri në oxhak s’u shua
Drita nuk u fik!





STINA E QERSHIVE 
Ajo vjel qershiza
Të ajthshme, të pjekura,
Unë, në hulumtisje
Kap, soje, të tjera…
Plasin kokrra të hijshme,
Gufur nga pranvera
Dy në buzën time
Plot me lëng e erëza...
Kjo stinëz qershie
Oreks i pashuar
Si tespi brilante
Dy,i los në duar!




KUJTOJ FILOZOFËT 
Kujtoj filozofë
Grekë, mendjehollë
Sot!
Pushtetarë
Të shtirur
Llomotisin
Kot!
Ne poshtë duartrokasim,
E buzagazim
Me lot!





UJKU
Kaccavirrem sot te yjet,
në puje të thella,kërkoj Trojën,
luaj me fëmijërinë time,
në gurra po flladis krahrorin.
për çudi,në shtrg rrënoje,
ujku më lyp pasaportën!!




LOTI 
U ça pragu i shtepisë,
u tha lulja e bari,
njëzet vjet pikon një lot,
loti, lumë malli!





IKU
Na iku jeta pa e shijuar,
si një fëmijë që s`mori gji,
ide e ndjenja ,konservuar,
liri pa shpirt,
shpirt pa liri!!



Fran Ukcama u lind në Tropojë më 25 mars 1946.Pak kulloshtër bjeshke,
Ka mbaruar gjimnazin në qytetin e Bajram Currit më 1964 dhe me provime plotësuese një vit më vonë, më 1965, mbaron shkollën e mesme pedagogjike në Shkodër.
Nga viti 1964 deri më 1973 ka punuar në Tropojë si mësues dhe drejtues në institucionet kulturore.
Në vitin 1975 u diplomua në Universitetin e Tiranës si mësues për shkollat e mesme në degën Histori-Gjeografi.
Ka kryer specializimin pasuniversitar për histori dhe disa specializime në fushën e artit dhe kulturës.
Qysh nga viti 1973 e në vijim jeton e punon në qytetin e Fierit si mësues e së shumti si drejtues në institucionet kulturore e artistike.
Nga viti 1997 deri në vitin 2002 ka jetuar në Athinë, ku ka marrë pjesë si bashkëpunëtor te "Gazeta e Athinës" me artikuj e krijime letrare.
Aktualisht kryen detyrën e Drejtorit të Drejtorisë së Artit dhe Kulturës në Bashkinë Fier.
Krahas kësaj jep kontributin e tij në letërsinë për fëmijë, fushë në të cilën është nderuar dhe me çmime kombëtare.
Është anëtar i Unionit të Shkrimtarëve dhe Artistëve, si dhe i Akademisë së Arteve dhe Letërsisë Europiane në Bruksel.
Kete vit ka marre nga kjo akademi medaljen e arte per ciklin poetik nga libri "Kulla ne qerpik te diellit".
Qysh nga viti 1973 ka botuar në revista dhe gazeta cikle me poezi.
 
Ka botuar 7 vëllime me poezi për fëmijë:
"Fëshfërijnë kallinjtë e grurit"-1986
"Shqiponjat e bjeshkës" – 1996
"Engjëjt luajnë me mua" 2000
"Vallja e Bukurezeve" 2003
"Dielli luan kukafshehtas" 2004
"Ejani të vjelim yjet" 2004
"Ujëvarë në sytë e marsit" 2006
"Zemra shkruan kartoline" 2009
Është autor i shumë pjesëve teatrore që janë vënë në skenë në Teatrin e Kukullave të Fierit dhe qindra tekste këngësh për fëmijë, me një prej të cilave është nderuar me çmim edhe vitin e kaluar.
Romanet për fëmijë:
Postieri i zemrave 2002
Gjurmët e lotit 2004
Vjosana, bija e delfinit 2007
Pulëbardhat e shpirtit vikasin 2009
Bobi 2010
Dramaturgji për fëmijë:
• Armiku i rremë
• Gjuha e kafshëve
• Genti në fshat
• Gomari harraq
• Mosnjohja
• Beni Alieni
• Loni Pokemoni
• Mjalti i mjaltit
• Luajmë SMS
• Bobi, djali i Biznesmen Beut
Monografitë:
• "Çetnikët e qejfit"
• "A doni më për…?" Kushtuar aktorit Fuat Boçi 2006
• "Udhëtoj në visaret e këngëve", Kushtuar këngëtares Sofika Hodo"• "Në majat e humorit popullor" Kushtuar aktorit Ndreke Beltoja
Vëllimin poetik për të rritur:
"Kulla në qerpik të diellit"- 2008
 
 
Përgatiti:  Haxhi Muhaxheri

Donnerstag, 24. März 2011

Poezi nga Agim Desku




LOTËT QË FLASIN

...Për ditë
u grinda me perenditë
kafshoja veten
thitha gjak gjarpri
Atdheun e mora më vete
herë në tokë
e herë në qiell
zbrita Purgatorit të Dantës
u ngita legjendave të Mujës e Halilit
aty ku zanat i dhanë gji të pijë
bacë Ademit.
Në Rozafat u grinda edhe me Zeusin
kur e gjeta shpatën e Skënderbeut
e shkruar me shkronja shqipe
dymijë vjet para Krishtit.
Kalova andej Durrahut
të takoja Homerin ditën me fenerë,
edhe pak verë të pi në Çamëri,
t`i puthi mbesat e nipat e mi
më lotë më flasin,
buzëqeshjet vrasin
zemrën time
për ditë ngapak
pse s’kam liri për ta
pse s’kam dashuri
as në vargun tim,
as një fjalë të vetme
nuk e di ku ta marr për ata
që nuk dinë të thërrasin liri shqip
as të vrasin shqip,
as të dashurojnë shqip
Çamëria
Për çfarë të shkruaj
mbrëmjeve me zjarrr lirie
Çka i duhet pranverës ky zjarr
që vërbon sytë e nënave
më thuaj Ti, Atdhe
ç`të shkruaj sonte
për lirinë time
pa Çamërinë.
Nuk e nënshkruaj kurrë pasaportën
pa miken çame
nuk e dua lirinë i vetmuar
pa flamurin kuq e zi
të valvitur me shqiponjë
në Çamëri
as kokën pa tokën denbabaden iliro-dardane
që ma vodhën zotat e huaj
kur fjala kishte heshtur diku në dhe e diku mbi të
Sonte
jam zgjuar të shkruaj vargje që ngacmojnë heshtjen
e njeriun tonë ta zgjojnë nga ëndrrat për pak liri
që na shtrohet pallateve ngjyrë blu
gjysmëgotash herë të zbrazura metropoleve evropiane
të dehur ngrenë dolli për fjalën tonë të heshtur
sikur edhe unë i dehur me shekuj
edhe pse i robëruar me fjalë e me shpirt
Sonte
kam të drejtë të jetoj e të kërkoj liri për Iliri
ku denbabaden isha zot vetë, isha iliro-dardan
isha Çamëri, isha Kosovë e Tetovë
isha Preshevë e Malësi
isha vetë Iliri
isha Shqipëri.
Sonte
jam vetë zot e Kastriot
jam Mic Sokol e Adem Jashar
jam Kosovë e Rugovë
Sonte
jam Preshevë e Tetovë
jam Malësi e Çamëri
Sonte
jam shqiptar e jam Shqipëri




LIRI E KRYQËZUAR SHQIP
(Më rastin e vdekjës tragjike të poetit Tahir Desku, te Kroni i Mbretit)

Të paktën
të erdha
liri,
bashkë me agimet e mia.
Ëndërrimet më rikthyen sërish
ta mundja vdekjen,
se pak para teje
erdha.
Ti
na gjete këtu,
liri
si çlirimtar
apo kryeneç.
Për Ty
të vetmit ishim
Atdhe
Për Ty
jam më i kryqëzuari
shqip,
më i buzëqeshuri
për emrin tënd
e tim eti
dhe tokës besë
e shpresë.
Erdha të prehëm
për pak
edhe me ty
gjeneral.
E dija
së në shpirtin tënd
ka vend
edhe për vargun
e poetit gjeneral.


Dhjetor,2005



DIELLI
Me diellin
lartësohet liria.
Lulet
prap marrin aromë.
Këngët
këthejnë tek unë,
bashkë me mikën
pimë ujë Prekazi.



TIVARI
Në Tivar
nata mbeti
pa ditë e dritë.
si të kërkonim
liri,
kur humbëm
edhe fjalën.
Në ditarin
Arnold Von Harfi
numërojmë
deri në 4700
Detit
ia vodhen ëndërrat
për të Bukurën e Dheut.
Kur të vie
si nuse
në Prishtinë,
Ilir
më shkruan
në flamur,
falë Zotit
liria
është fjala ime
e fundit
për të Bukurën e Dheut.




PORTRET NË FUND TË BURGUT

Ditën
e matja më natë.
Në zemër
shikoja emrin tim,
kur më mungonin sytë
e kafshoja tokën
herë kokën,
të dyja
ia falja ëndërrës
vetëm për pak liri,
së si e vizatoja
atdheun
në çelinë
e zemrës sime.
Nuk e dija
cili ishim njeri,
unë
zoti
apo djalli,
nuk e dija
as çka kafshoja
dhëmbët e mi
apo atdheun.

(Dubravë, 1999)




PSE FJALË

Nuk e dua
fjalën
as dashurinë
pa atdhe,
as njërën
pa tjetrën/
Më jetën
bëj ç’të dua
herë e fali,
herë e vras.
Nëse nuk e do Kosovën
me Shqipërinë,
kurrë nuk i dua fjalët
pa vargjet çame,
që m’i çmendin kujtimet
për mikën
e këngës labe.



 PASAPORTA E FLAMURIT

Emri
Ismajli, Isa, Iliri
edhe unë
Agim Desku,
shteti
-Jetoj,
që nëntëdhjetë e nëntë vite
në shtetin e coptuar
shqiptar,
me prindërit e farefisin tim,
të njëjtën bukë
e ndajmë më Shqiponjat e Butrintit.
-Jetoj dhe vdes
me të njëjtin flamur
kudo në Iliri,
nëse jetohet
jeto me të njëjtin flamur,
nëse vdiset
vdis me të njëjtin flamur
edhe në Çamëri
me të njëjtin flamur
Kuq e Zi.




ARZANA
Arzanës ,arkeologës së parë IlireMe kalorësit Dardanë
Me kalorësit Dardanë
kaleroje Ilirinë
Butrint
Rozafat
Dardani
Ç`vazo më solle
Arzan
për fisin tim
Ilir
ma mësove arkeologjinë
dhe me emrin shqip
vajzën ta pagëzoj.



ORË HISTORIE

Alfabetin
kohërat ma mësun
im zot
kur mes rreshtash
lexoja historinë
Ilirisht.



NË LAPIDAR
( Sh. Gjeçovit)

Kohë për mendje
kohë
në gur
kohë
në dhembje
kohë
për burrë.





DRITIM VARGUN QË E RUAJ ME VITE

Sonte e kam pёr zemёr tё shkruaj vargjёt e rrugёve tё krisura
qё i ruaj me vite pёr ty Evropё
tё luftёrave tua pёr tokё e nam e mё netёt pa gjumё,
tё luftёtarёve tё lirisё qё ёndёrra e kujtime i lanё nё shoqёri mё hёnёn
si dikur unё nё Siqevёn time tё fёmijёrisё
kur as lutjet nuk mё pranoheshin nёpёr udhёtime tё pafund
atёherё mё duhej tё notoja detit mes valёve e mes furtunash
ku vinin edhe pulёbardhat mё ne qё tё na pёrcjellin fluturimin tonё
sё bashku ndeznim qirinj e mbanim zi pёr Titanikun
nё Tivar ngritnim dy gishtёrinj dhe i shkruajmё lutje mikut
tek shetisja rrugёve tё Evropёs çdo ditё bёhem mё i ri pёr atdheun tim
flas mё tё e çmallёm nga ajo tokё e huaj dhe çdo natё ёndёrrat sikur mё flasin
tё kthehёm aty ku isha fёmijё ,ku lozja me gurёt e murёt
ku ndёrtoja Kalanё time prej Kosove, nёpёr secilin cep atdheu
pёr sa herё e mё ç`mall e lexoja Bagёti...tё Naimit
ato male nёn hijen e mrizeve kullotja edhe unё bagёtitё e mia ,sa bukuri,ç`farё idile
por ,sa mё mungonte diçka mё e bukur, diçka qё e ёndёrronim brez pas brezi
denbabaden ,gjysh e stёrgjysh ,e vetmja fjalё e dashur qё mё bёn dritё,
tё cilёn fshehurazi ma thoshte nёna edhe babai e thoshte mё dashuri
sa ёmbёl ma mёsonte edhe mёsuesi atё fjalё tё bukur e tё dashur
ajo, ishte vetё Liria , qё me shekuj e prtnim ,e donim si tim bir
e pritnim pёr ta puthur sёcili pёr vete,kush mё shumё sё sa unё nё dheun e huaj,
e puthja me lotёt e mi, mё sytё e mi ,mё zemrёn time ,me trupin tim
tё lёnё kujtim, tek sa i thyenim gurёt e Kosharёs,
aty ku e thyem edhe kufirin e emrit tim Agim,
ku shqipet tani fluturojnё tё lira ,nёpёr sёcilin cep te atdheut tim.
Falma njё lule prilli
Eh...
Sonte….
sikur e vodha lotin e asaj nate
kujtim i lёnё buzёve tё puthitura
tё kalorsit tё burgosur
nё dyluftimin me sёcilin bajloz
qё i afrohet hёnёs dhe diellit
apo ёndёrrёs sё priellit.
Sonte
nё Takimin me ty
mblodha ca lule
qё dikur kishin aromё dashurie
ti solla sikur pёrherё pranverave
kur dilnim me duar tё bashkuara
sikur qё nuk dinim q`tё bёnim me puthjet
atyre e takimeve tё asaj nate plot me hёnё
pёr ato puthje tё pambarim
buzёt janё dёshmitarё.
Sonte
e kam vetem lotin
kujtim.
Sonte
s`di si ta ruej zemrёn nga vdekja e hershme
e kalorsit te burgosur
nё dylyftimin me sёcilin bajloz
qё i afrohet hёnёs dhe diellit
dhe ёndrrёs sё prillit.
Sonte e luta kalorёsin tё ma falё njё ёndёrr
apo njё lule prilli pёr pёr buzёt e mikёs
si aromё tё puthjeve si zjarr lirie.
Sonte edhe unё u bёra lule e sёcilёs aromё
u bёra kalorёs i atdheut tim.
Sonte
mё sёcilin bajloz jam nё dyluftim
edhe pёr dashurinё edhe pёr puthjet e mikёs,
pёr atdheun bёhёm ushtarё i tij.
Cilёn buzёqeshje ma fali pranvera
Cilёn buzёqeshje ma fale atdhe
pёr cilin lapidar t`ia shkruej epitafin
mikut tim diku i zhdukur nga lufta nё numrin 1820
edhe nё njёmbёdhjetё vite pritje
nё dorёn time tё lёnё kujtim ca gurё tё thyer tё Kosharёs
mbeshtjellur me aroma lulesh.
mё shumё dashuri e fjalё.
Pёr cilёn buzёqeshje u bёra baladё
herё u bёra kalorёs i saj
buzёdrinasja ime si u tretё nё vajё
si zog kanarine fluturoj
dritare e botёs u bё
bashkё nё pёrqafimin tim
pёr lirinё erdhi e na pёrgёzoj
dhe iku e u bё zjarr
tokё e nёnё
u bё edhe dashuri
buzёdrinasja ime
u bё  l i r i.




DRITIM

I gjason gurit
vaji im
dhe këngëa
shqipe
që nëna ma mësoi
të flë emir
në mua
e fjala n`besflijim.




UDHA E SHQIPEVE

Në mbretërinë e Teutëa
qyteti Butrint
njëmijë e njëqind drejtime
numri 001
apartamenti Evropa
është udha e Shqipeve.




 EMRIN E KAM POEZI

Emri im
mё ngjan nё varg
e vargu
nё emёr.
Nё liri erdhёm
si ushtarё e gjeneralë
pёr tokё e kokё
e plis tё bardhё
denbabaden
se shqipet na rritёn
nёpёr secilёn kala
duke valëvitur flamurin
kuq e zi
me emrin Shqipёri
e Çamёri.





 FLAS ME VARGUN

Me vargun flas
shqip
e nuk zihemi asnjёherё.
Flasim mё shumё
pёr atdheun
dje e sot
me gjuhё zemre
flasim deri nё agim.
Fjalёt i marrim
aty ku ka liri
ka edhe pak vend
nё secilin varg
pёr miken time, Valerinë.
Me vargun flasim
pse jo edhe pёr dashuri.
Pёr luftёn shkruajmё epitafe
martirёt i ndritim nё gjeneralë
me vargun kemi çka flasim
çdo ditё nga pak
fjalёt kurrё nuk pёrfundojnё.



SHENIME PER AUTORIN


Agim Desku hyn në radhën e atyre krijusëve që veprimtarinë e vet poetike e kultivon me sukses për të rritur dhe për fëmijë. Ai, duke shkruar vjersha të bukura, në mënyrë simbolike këndon për njërëzit e shquar të kombit dhe për ata të penës, këndon për shpesët, por edhe për jetën plot të papritura me tema e motive të llojllojshme, të cilat kanë karakter edukativ. Përmes një perceptimi të qartë poetik, ai na orfon një pikturë të gjallë për jetën në përgjithësi. Me imagjinatën e tij Desku, në mënyr specifike i përjeton dhe i vulos motivet reale, të cilat trajtojnë aspekte të ndryshme dhe ofrojnë njohuri për shumë anë të jetës. Pra, ai derdh frymëzimet duke folur me zërin e tij dhe duke thirrur me plagën si përkatësi shpirtërore .Fokusi poetik i përqendrohet në një objekt poetik: qenia,qenia si objekt thelbësor i idesë dhe mësazhit.Kështu, nëpërmjet vargut autori Desku arrin të paraqet kompleksivitetin e qenies ,relacionet të saj me gjithësinë ,me vetveten;shfaqjet e ndryshme të saj dhe vendndodhjen në kohë e hapësirë .Në vargun e tij arrihet të shkrihet biografia e autorit me biografinë e qenies.Qenia që paraqitet nuk është e përcaktuar dhe kjo është një e arritur tjetër e tij ,sepse ka lënë mundësinë e identifikimit të secilit lexues me atë poezi.Brenda këtij subjekti ngërthehen edhe shpresa,edhe zhgenjimi,edhe qëndresa,edhe përkujtimi,edhe reagimi i një shpirti,i cili gjen prehje vetëm në synimet e poetit,i cili shquhet për kah vargu dhe poezia e shkutër,të cilat sot janë edhe shumë të preferuara.Mirëpo ,duke pasur parasysh se vargu dhe poezia e tillë do përgjegjësi të veçantë,ai kësaj çeshtje ia del dhe krijimtaria e tij na servohet si shumë e qëlluar dhe me fuqinë e mesazhit shumëdimensional.
Agim Desku u lind në fshatin Siqevë të Klinës në vitin 1957. Shkollën fillore e kreu në Ujmirë, gjimnazin në Klinë, kurse SH.L-në (gjuhën dhe letërsinë shqipe) në Gjakovë.
Deri më tash ka botuar tri vëllime me poezi . "Pëshpëritje drite" 1995 (Për të rritur), "Kënga e pranverës" 1996 (vjersha për fëmijë) dhe "Në cilin varg mbes" 2007
Është antarë i Lidhjes së Shkrimtarëve të Kosovës dhe i klubit letrar "Karagaçi" të Pejës.
Agim Desku jeton dhe punon (mësimdhënës në SH.F "XH.Kada") në Pejë.


Nga "Sofra poetike":  Haxhi Muhaxheri